ZŁOTY FRYDERYK, przyznawany przez Radę Akademii Fonograficznej, uznawany jest za szczególne wyróżnienie. Wręczany jest za całokształt twórczości artystom, którzy w sposób szczególny zasłużyli się dla rozwoju polskiej kultury muzycznej. To wyraz uznania środowiska muzycznego, nagroda honorowa, którą przyznają członkowie Rady Akademii Fonograficznej, jednogłośnie wskazując laureatów w sekcji jazzowej, klasycznej i rozrywkowej.

2023

Andrzej Korzyński

Laureat

Nagrody Złotego Fryderyka

2023

W kategorii

Muzyka Rozrywkowa

Kompozytor muzyki do ponad 140 filmów, twórca piosenek i autor tekstów.

Ten wybitny kompozytor i aranżer był artystą niezwykle wszechstronnym. Przekraczał granice gatunków, tworząc muzykę filmową, eksperymentalną, elektroniczną i rozrywkową. Pisał teksty piosenek, komponował muzykę do filmów (ma ich na koncie 140) i seriali. Starsi pamiętają go z Żółtych Kalendarzy Piotra Szczepanika, Motylem jestem Ireny Jarockiej czy Do łezki łezka Maryli Rodowicz, a młodsi z przebojów Franka Kimono (King Bruce Lee Karate Mistrz) i Akademii Pana Kleksa.

Międzynarodowy sukces zapewniła Andrzejowi Korzyńskiemu muzyka do filmów Andrzeja Wajdy (m.in. Człowiek z marmuru, Człowiek z żelaza) i Andrzeja Żuławskiego (m.in. Trzecia część nocy, Possession). Współpracował również z Sylwestrem Chęcińskim (Nie ma mocnych, Wielki Szu), Władysławem Ślesickim (W pustyni i w puszczy), Krzysztofem Gradowskim (Akademia Pana Kleksa, Podróże Pana Kleksa), Januszem Morgensternem, Jerzym Gruzą.

W latach 60. był współzałożycielem i kierownikiem muzycznym legendarnego Młodzieżowego Studia „Rytm”. W latach 70. współtworzył grupę Arp-life, stając się jednym z pionierów muzyki elektronicznej w Polsce.

Napisane przez niego melodie nuciła i wciąż nuci cała Polska: Domek bez adresu Czesława Niemena, A kto się kocha w Tobie Zdzisławy Sośnickiej, Kasa sex Maryli Rodowicz, Meluzyna Małgorzaty Ostrowskiej czy filmowa Ballada o Janku Wiśniewskim Krystyny Jandy.

Andrzej Korzyński zmarł 18 kwietnia 2022 roku. Został pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach.

Ewa Bem

Laureatka

Nagrody Złotego Fryderyka

2023

W kategorii

Muzyka Jazzowa

Pierwsza Dama Polskiego Jazzu, jedna z najwybitniejszych wokalistek naszej sceny

Wokalistka należy do grona najwybitniejszych postaci na polskiej scenie, a w środowisku uważana jest za pierwszą Damę Polskiego Jazzu. Ma niepowtarzalny głos, sceniczną charyzmę i nienaganne maniery estradowe. Przez ponad 50 lat kariery artystycznej wydała kilkanaście albumów i dała setki koncertów przed publicznością w Europie, Ameryce, Afryce i Azji. Jej niewątpliwym atutem jest różnorodność repertuaru: od typowo jazzowego brzmienia, przez blues, po muzykę pop.

Ewa Bem karierę solową rozpoczęła od zespołu Bemibek, formacji jazzowej, powstałej w warszawskim klubie „Hybrydy” – formacji wyjątkowej, jak na ówczesne czasy. Zespół koncertował na festiwalach jazzowych w Polsce i za granicą, a do jego najbardziej znanych utworów należą piosenki takie jak Kolorowe lato czy Podaruj mi trochę słońca.

Główna nagroda za występ podczas Lubelskich Spotkań Wokalistów Jazzowych w 1972 r. otworzyła Ewie Bem drzwi do współpracy z największymi nazwiskami polskiej sceny jazzowej, m.in. Wojciechem Karolakiem, Zbyszkiem Namysłowskim, Janem „Ptaszynem” Wróblewskim, Markiem Blizińskim, Henrykiem Miśkiewiczem. Od 1987 r. z krótkimi przerwami współpracuje z Andrzejem Jagodzińskim, pianistą i kompozytorem, kolejną ikoniczną postacią polskiej sceny.

W ankietach przeprowadzanych przez Europejską Federację Jazzową w latach 1983-85 zdobywała tytuły najlepszej polskiej wokalistki jazzowej i czwartej w Europie. Jej ostatni, wydany w 2021 r. album Ewa Bem Live miał dwie nominacje do nagrody Fryderyk w kategorii Album Roku Jazz i Artysta Roku Jazz. Zapytana o dokonania artystyczne, wokalistka ma w zwyczaju odpowiadać z charakterystyczną dla siebie skromnością: „Nie analizuję ich. Po prostu śpiewam i tyle”.

Tadeusz Strugała

Laureat

Nagrody Złotego Fryderyka

2023

W kategorii

Muzyka Klasyczna

Wybitny dyrygent, pedagog i promotor polskiej kultury.

W sezonie 2023 roku Tadeusz Strugała obchodzi 70-lecie pracy artystycznej. Od lat 60. ubiegłego wieku występuje na estradach Europy, Australii, USA i Azji, mając na koncie współpracę z ponad 140 orkiestrami.

W latach 1969–80 był dyrektorem naczelnym i artystycznym Filharmonii Wrocławskiej, jednocześnie piastując funkcję szefa naczelnego i artystycznego Wielkiej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia i Telewizji w Katowicach oraz generalnego dyrektora muzycznego Prezydenckiej Orkiestry Symfonicznej w Ankarze i Istambule (1976–78).

W latach 1979–90 był zastępcą dyrektora artystycznego i stałym dyrygentem Filharmonii Narodowej w Warszawie, prowadząc równolegle (1981–86) Orkiestrę Symfoniczną Filharmonii Krakowskiej jako jej dyrektor artystyczny. W grudniu 1990 r. objął stanowisko pierwszego dyrygenta i dyrektora artystycznego Orkiestry Polskiego Radia i Telewizji w Warszawie, a w listopadzie 1991 r. wprowadził ten zespół pod nazwą Polskiej Orkiestry Radiowej do stałej siedziby mieszczącej się w Studiu S-1. W latach 1994–2001 pełnił funkcję dyrygenta Praskiej Orkiestry Symfonicznej FOK, a w okresie 1998–2006 był dyrygentem-rezydentem Festiwalu Chopinowskiego w austriackim Gaming.

Promowanie rodzimej twórczości jest jednym ze stałych elementów artystycznej drogi Tadeusza Strugały, a jego determinacja, by podczas tournée z polskimi orkiestrami wykonywać obowiązkowo muzykę polską, jest powszechnie znana i honorowana kolejnymi wyróżnieniami.

W 1986 r. artysta otrzymał Orfeusza – nagrodę krytyków muzycznych SPAM za najlepsze wykonanie utworu polskiego na Międzynarodowym Festiwalu Muzyki Współczesnej Warszawska Jesień (Liturgia sacra Zygmunta Mycielskiego), a w roku 1991 nagrodę Związku Kompozytorów Polskich za wybitne osiągnięcia w dziedzinie wykonawstwa polskiej muzyki współczesnej. W grudniu 2011 r. został uhonorowany najwyższym wyróżnieniem Polskiego Radia – Diamentową Batutą – za wybitne kreacje artystyczne i rozsławianie muzyki polskiej w kraju i za granicą.

Poza działalnością koncertową Tadeusz Strugała zajmuje się także pracą pedagogiczną i uczestniczy w pracach jury międzynarodowych konkursów dyrygenckich i pianistycznych.

2022

Henryk Miśkiewicz

Laureatka

Nagrody Złotego Fryderyka

2022

W kategorii

Muzyka Jazzowa

Wyjątkowa postać na polskiej scenie jazzowej – saksofonista, klarnecista, kompozytor, aranżer

Urodził się w Żaganiu w 1951 roku. Ukończył Liceum Muzyczne we Wrocławiu i Państwową Wyższą Szkołę Muzyczną w Warszawie (obecnie Uniwersytet Muzyczny) w klasie klarnetu. Przygodę z jazzem rozpoczął w wieku 16 lat, zdobywając wyróżnienie na Festiwalu Jazz Nad Odrą we Wrocławiu jako klarnecista i początkujący kompozytor. Wielokrotny laureat młodzieżowych i międzyszkolnych ogólnopolskich konkursów instrumentów dętych.

Należy do wąskiego grona najwybitniejszych saksofonistów altowych, ale gra także na sopranie i na klarnecie.

Trzykrotnie uhonorowany prestiżowymi nagrodami przemysłu fonograficznego – Fryderykami – w kategoriach Jazzowy Album Roku, za wydawnictwo Lyrics (2001), Muzyk Roku (2004), Jazzowy Artysta Roku (2013). Był również nominowany do tych nagród za swoje wszystkie autorskie płyty: More Love, Kakaruka, Ja nie chcę spać, Altissimonica, Uniesienie, a także za album przygotowany z grupą Full Drive. Przez wiele lat plasował się na czele plebiscytu Jazz Top magazynu „Jazz Forum”. Nagrodzony za mistrzowskie osiągnięcia w muzyce jazzowej nagrodami Programu Trzeciego Polskiego Radia – „Mateuszami” – w 1993 oraz w 2017 roku. Odznaczony Oskarem Jazzowym (nagroda Stowarzyszenia Łódzkich Melomanów) oraz Srebrnym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (MKiDN). Koncertował na wielu festiwalach w Europie. Grał z czołowymi polskimi muzykami jazzowymi, takimi jak Ewa Bem, Anna Maria Jopek, Jan „Ptaszyn” Wróblewski, Andrzej Jagodziński, Marcin Wasilewski, Janusz Strobel, Jarosław Śmietana, Marek Napiórkowski. Występował z Joe Lovano, Orkiestrą Paula Kuhna w Berlinie a także Patem Methenym, Mino Cinelu, Davidem Murrrayem czy z amerykańskim trębaczem Michaelem „Patchesem” Stewartem.

Bardzo sobie ceni współpracę ze swoimi dziećmi: perkusistą Michałem Miśkiewiczem i wokalistką Dorotą Miśkiewicz. W ramach obchodów 70. urodzin powstała rodzinna płyta Nasza miłość, która otrzymała nominację do Fryderyka 2022 w kategorii Album Roku Jazz. Charakterystyczne brzmienie jego saksofonu można usłyszeć na wielu płytach gwiazd polskiej piosenki, ścieżkach dźwiękowych kultowych polskich filmów, jak 07 zgłoś się czy Psy, oraz licznych nagraniach telewizyjnych i teatralnych.

Jacek „Budyń” Szymkiewicz

Laureat

Nagrody Złotego Fryderyka

2022

W kategorii

Muzyka Rozrywkowa

Twórca zespołu Pogodno, współtwórca Babu Króla i formacji Monofon. Prowadził solową działalność artystyczną, pisał teksty piosenek, komponował muzykę.

Są takie momenty, gdy brakuje słów. Tak się stało 12 kwietnia tego roku, kiedy muzyczny świat obiegła wiadomość o nagłej śmierci Jacka „Budynia” Szymkiewicza. Akademia Fonograficzna, pragnąc uhonorować jego niesamowity dorobek i wpływ na twórczość tak wielu współczesnych muzyków przyznała mu nagrodę Złotego Fryderyka.

O twórcy formacji Pogodno tak pisze dziennikarka Agnieszka Szydłowska, uzasadniając przyznanie tego wyróżnienia:

Nie ma słowa przesady w stwierdzeniu, że muzyka czyni artystów nieśmiertelnymi, pomaga dogadać się z ostatecznym. Tak właśnie, mając w głowie liczne piosenki, a w pamięci zabawne i pełne energii koncerty zespołów, z którymi współpracował, chcemy zapamiętać Jacka Szymkiewicza, który był dla nas po prostu Budyniem.

W encyklopedycznym ujęciu Budyń był twórcą formacji Pogodno, współtwórcą Babu Króla i formacji Monofon. Prowadził też solową działalność artystyczną. Pisał teksty piosenek, komponował do nich muzykę, był multiinstrumentalistą. Był twórcą muzyki do spektakli teatralnych i filmów. Współpracował z wieloma artystami: na tej liście są i Monika Brodka, i Varius Manx, Nosowska czy Natalia Nykiel. Jednak ta oparta na faktach próba opisania fenomenu Jacka nie oddaje szerokości jego horyzontów muzycznych, wybitnego talentu do igraszek słowem, do pisania dla innych wykonawców i prowokowania artystycznych zdarzeń. Wielu (…) inspirowało się jego twórczością, współpracowało z nim, śpiewało jego teksty.

Złote Fryderyki przypadają zasłużonym. Oczywiście przez ich dokonania, jak również przez historię i jako ukoronowanie kariery i zasług. Jacek Szymkiewicz był postacią kultową dla środowiska. I to, obok jego twórczości, pragniemy tą nagrodą docenić i podkreślić. Jako twórca cały czas był w ruchu, nagrywał i pisał, dla siebie i dla innych. Zarażał żarliwością artystyczną, niepokornością i odwagą. Jego teksty kształtowały wrażliwość kolejnych słuchaczy.

Jacek „Budyń” Szymkiewicz był dobrym duchem polskiej sceny muzycznej. Był deszczem, który padał na nasze włosy i na nasze ręce. Był górniczo-hutniczą orkiestrą dętą, która robi nam teraz „paparara” z nieba. Będziemy kochać cię lekko, jakby w naszym Puerto to był ostatni dzień. Serce.

Janusz Olejniczak

Laureat

Nagrody Złotego Fryderyka

2022

W kategorii

Muzyka Klasyczna

Wybitny pianista, pedagog, sporadycznie aktor

Janusz Olejniczak należy do najwybitniejszych współczesnych chopinistów. Urodzony we Wrocławiu w 1970 r. Był najmłodszym laureatem Międzynarodowego Konkursu im. Fryderyka Chopina. Został także nagrodzony na Międzynarodowym Konkursie im. Alfreda Caselli w Neapolu. Artysta koncertuje w Europie, obu Amerykach, Azji i Australii w najsłynniejszych salach koncertowych, jak Filharmonia Berlińska, Teatro Colón w Buenos Aires, Salle Pleyel, Suntory Hall, Lincoln Center, Tonhalle w Düsseldorfie czy Concertgebouw. Wielokrotnie zasiadał w jury konkursów pianistycznych i dawał lekcje mistrzowskie poza granicami kraju – w Europie, Kanadzie, Japonii, Kolumbii. Poza żelaznym repertuarem klasycznym wykonuje także polską muzykę współczesną (m.in. Lutosławski, Górecki, Kilar). Występował z orkiestrami pod dyrekcją Witolda Rowickiego, Stanisława Wisłockiego, Kazimierza Korda, Antoniego Wita, Jerzego Maksymiuka, Wojciecha Michniewskiego, Tadeusza Strugały, Charlesa Dutoit, Andrzeja Borejki, Grzegorza Nowaka, Jacka Kaspszyka i in.

Od wielu lat współpracuje z Markiem Mosiem i Orkiestrą Aukso. Był jednym z pierwszych wykonawców muzyki Chopina na instrumentach historycznych (Érard i Pleyel); jest stałym gościem festiwalu „Chopin i jego Europa” w Warszawie, na którym zagrał u boku m.in. Marthy Argerich i Marii João Pires. Wielokrotnie wystąpił również z Orkiestrą XVIII Wieku Fransa Brüggena oraz Orchestre des Champs-Élysées pod dyrekcją Philippe’a Herreweghe’a. Jego dorobek artystyczny obejmuje ponad 40 nagrań, w tym ścieżki dźwiękowe do filmów Pianista Romana Polańskiego i Błękitna nuta Andrzeja Żuławskiego. Spośród wielu nagrań wykonanych dla Narodowego Instytutu Fryderyka Chopina szczególną uwagę zwraca ukończony właśnie komplet mazurków na instrumencie z epoki. Artysta został uhonorowany Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (2000), Złotym Medalem Gloria Artis (2005) oraz ośmiokrotnie nagrodą Fryderyk. Od października 2015 r. rozpoczął stałą współpracę z Uniwersytetem Muzycznym Fryderyka Chopina w Warszawie.

Republika

Laureat

Nagrody Złotego Fryderyka

2022

W kategorii

Muzyka Rozrywkowa

Polski zespół nowofalowy założony w 1981 roku.

Leszek Gnoiński, dziennikarz, autor książek muzycznych, członek Rady Akademii Fonograficznej, tak mówi o zespole, uzasadniając przyznanie nagrody Złotego Fryderyka.

W kwietniu 2021 roku minęło 40 lat od pierwszego koncertu Republiki, a w grudniu tego samego roku – 20 lat od przedwczesnej śmierci Grzegorza Ciechowskiego.

Republika stała się wyjątkowym zjawiskiem na polskiej scenie muzycznej. Dzięki czarno-białemu wizerunkowi, ascetycznej muzyce, niezwykłym tekstom, wyjątkowym koncertom – stała się pierwszym w Polsce zespołem kompletnym. Ciechowski jak mało kto w polskim rocku umiał kreować wizerunek i od samego początku zdawał sobie sprawę z wartości muzyki rockowej jako dziedziny sztuki, która świetnie nadaje się do komentowania rzeczywistości. Nie wyobrażał też sobie tworzenia muzyki w oderwaniu od tego, co dzieje się we współczesnej mu sztuce czy literaturze. Kolejne płyty Republiki stawały się osobnymi tomikami wierszy Ciechowskiego, odrębnymi opowieściami, a to o erotyce, manipulacji i kulcie jednostki (na wspaniałym debiutanckim albumie Nowe sytuacje), stanie wojennym i zagubieniu (Nieustanne tango), miłości i przemijaniu (Siódma pieczęć) czy opowieścią o związkach międzyludzkich, kompromisach, odrzuceniu i rozstaniu (Masakra).

Dzieje Republiki to nie tylko ważna część historii polskiej muzyki rozrywkowej, to również niezwykłe świadectwo zmieniającej się polskiej rzeczywistości – od wybuchu Solidarności, poprzez mrok stanu wojennego i kryzys gospodarczy, aż po demokratyczne zmiany 1989 roku i tworzenie się nowej rzeczywistości. Republika wszystko to uosabiała, we wszystkich przemianach brała udział, a każdy z tych elementów słyszalny jest w twórczości zespołu.

Grzegorz Ciechowski (śpiew, instrumenty klawiszowe, flet), Sławomir Ciesielski (perkusja), Zbyszek Krzywański (gitara) i Paweł Kuczyński (gitara basowa), a w kolejnej dekadzie również Leszek Biolik, który zastąpił Kuczyńskiego, zjednoczeni jako Republika poszukiwali nowych dróg wyrazu i je znaleźli. Pomogli im w tym wyjątkowi menedżerowie. Andrzej Ludew stworzył słynne pasy i logo napisane wymyśloną przez siebie czcionką, nazwaną „republikarycą”, a Jerzy Tolak wprowadził zespół w lata 90., a potem w kolejny wiek, dbając po śmierci przyjaciela o jego i zespołu dorobek twórczy.

Spuścizna Republiki wciąż wzbudza emocje. W Toruniu organizowane są od lat Dni Ciechowskiego, a w legendarnym klubie „Od Nowa” od ponad dwudziestu lat odbywają się koncerty jego pamięci, w którym brali udział muzycy zespołu i największe gwiazdy polskiej muzyki. Również w Toruniu fani jednoczą się na Dniu Białej Flagi, urządzanym co roku w rocznicę pierwszego koncertu, a w rodzinnym mieście lidera zespołu, Tczewie, odbywa się In Memoriam w rocznicę jego urodzin. Artyści nagrywają płyty w całości poświęcone Republice, powstają też książki i filmy. Pamięć o Republice wciąż trwa.

Stanisław Gałoński

Laureat

Nagrody Złotego Fryderyka

2022

W kategorii

Muzyka Klasyczna

Dyrygent, popularyzator muzyki dawnej, animator życia muzycznego

Urodził się w 1930 roku w Ostrowczyku na Podolu. Mając 12 lat został organistą w kościele, gdzie założył chór kościelny. W 1945 roku, po opuszczeniu rodzinnych stron, znalazł się w Grybowie, a następnie w Raciborzu, gdzie zdał maturę. Zamieszkał następnie w Krakowie, kształcąc się w Średniej Szkole Muzycznej w klasie fortepianu prof. A. Taubego i fletu prof. J. Skawińskiego.

Współpracował z orkiestrą Filharmonii Krakowskiej. Od 1948 do 1960 roku był organistą w kościele św. Barbary i prowadził tam chór. Studiował muzykologię na Uniwersytecie Jagiellońskim oraz do 1955 dyrygenturę w PWSM u W. Krzemieńskiego i B. Wodiczki. Był dyrygentem chóru Filharmonii Krakowskiej (1955–1958) i Opery (1958–1961), gdzie prowadził spektakle i chór, pracując jednocześnie w Średniej Szkole Muzycznej w Krakowie, gdzie zorganizował pierwszą w Polsce szkolną orkiestrę i chór oratoryjny, występujący m.in. na estradzie Filharmonii Narodowej.

W 1961 roku przeniósł się do Bydgoszczy i zorganizował tam zespół muzyki dawnej Capella Bydgostiensis pro Musica Antiqua. W latach 1966–1968 był wykładowcą PWSM w Gdańsku. W 1970 roku powrócił do Krakowa, zakładając orkiestrę Capella Cracoviensis. Koncertował z nią (1970–2008) w kraju i za granicą: w Europie, Stanach Zjednoczonych, Kanadzie, Chinach, Japonii, Korei Pd. i na Tajwanie oraz w Watykanie.

Brał udział w wielu festiwalach muzycznych w kraju i za granicą. Dokonał licznych nagrań płytowych, przede wszystkim dawnej muzyki polskiej, m.in. cykli Musica Antiqua Polonica, Początki polifonii, a także Kolędy polskie i Pieśni wielkopostne. Wykonywał też dzieła kompozytorów współczesnych (m.in. Strawińskiego, Pendereckiego, Panufnika, Palestra), z których wiele było mu dedykowanych. Dokonał licznych nagrań telewizyjnych do cykli popularyzatorskich i edukacyjnych. Jest dwukrotnym laureatem nagrody Fryderyk. Został wyróżniony także nagrodą Orphée d’Or L’Académie du Disque Lyrique za nagranie cyklu Offertoria i Communiones M. Zieleńskiego.

W 1975 roku założył i sprawował kierownictwo artystyczne (do 1991 roku) Starosądeckiego Festiwalu Muzyki Dawnej. W 1976 roku zorganizował i zaprojektował festiwal Muzyka w Starym Krakowie, szefując mu do dnia dzisiejszego. Jest także współorganizatorem festiwalu Muzyka w Starym Lwowie. W 1982 roku przywołał działalność i twórczość kompozytorską historycznego zespołu Capella Rorantistarum, powołanego w 1540 roku przez Króla Zygmunta I Starego. Obecnie zespół ten działa pod nazwą Królewscy Rorantyści. Stanisław Gałoński powołał też przy Fundacji Capella Cracoviensis zespół wokalny Collegium Zieleński, dla popularyzacji twórczości tego genialnego kompozytora polskiego baroku.

Jest laureatem Nagród Miasta Krakowa, Wojewody Krakowskiego, odznaczony m.in. Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski, orderem Pro Ecclesia et Pontifice, Srebrnym Medalem Zasłużony Kulturze Gloria Artis, Brązowym Medalem Cracoviae Merenti, medalami za zasługi dla Bydgoszczy, Starego Sącza, Wrocławia, Filharmonii Krakowskiej, medalem Piwnicy pod Baranami, Nagrodą Allianz. Jest honorowym obywatelem miasta Stary Sącz.

Jest założycielem i fundatorem Fundacji Capella Cracoviensis, powołanej dla stworzenia siedziby i realizowania szeroko zakrojonych celów artystycznych Capelli Cracoviensis oraz doprowadzenia do budowy w Krakowie nowoczesnej sali koncertowej, służącej życiu muzycznemu miasta.

2021

Adam Makowicz

Laureat

Nagrody Złotego Fryderyka

2021

W kategorii

Muzyka Jazzowa

Uznany pianista jazzowy

Grał z największymi postaciami światowego i polskiego jazzu, m.in. Bennym Goodmanem, Herbie Hancockiem, Charliem Hadenem, Tomaszem Stańko, Andrzejem Kurylewiczem, Zbigniewem Namysłowskim, Janem Ptaszynem Wróblewskim. Dużą część swojego życia i kariery związał z Nowym Jorkiem, gdzie pozostał po wprowadzeniu w Polsce stanu wojennego i gdzie koncertował i nagrywał płyty od 1977 roku. Od 1989 roku regularnie bywa i koncertuje w Polsce, popularyzując muzykę kompozytorów amerykańskich, utwory własne i jazzowe interpretacje utworów Chopina. Ma na swoim koncie niemal 40 płyt.

Jadwiga Rappé

Laureatka

Nagrody Złotego Fryderyka

2021

W kategorii

Muzyka Klasyczna

Wybitna śpiewaczka (alt) i pedagog, której kariera obejmuje tysiące recitali, koncertów symfonicznych i przedstawień operowych w najsłynniejszych salach Europy, obu Ameryk i Azji.

Artystka dysponuje repertuarem od renesansu do współczesności. Nagrała 56 płyt dla wytwórni krajowych i zagranicznych, spośród których wiele otrzymało prestiżowe wyróżnienia, m.in. „Orphée d’Or”, „Diaphason d’Or”, nominacja do Grammy, nagroda Fryderyk. Oprócz działalności solistycznej jest profesorem zwyczajnym, wykładowcą na Uniwersytecie Muzycznym Fryderyka Chopina w Warszawie oraz Akademii Muzycznej im. Stanisława Moniuszki w Gdańsku.

Jan Łukaszewski

Laureat

Nagrody Złotego Fryderyka

2021

W kategorii

Muzyka Klasyczna

Znakomity polski dyrygent, wybitny pedagog oraz organizator życia muzycznego

Od 1983 roku pełni funkcję dyrektora naczelnego i artystycznego światowej sławy zespołu – Polskiego Chóru Kameralnego Schola Cantorum Gedanensis, z którym dokonał blisko 700 prawykonań i nagrał niemal 90 płyt. Wydawnictwa z udziałem Jana Łukaszewskiego były 22 razy nominowane do nagrody Akademii Fonograficznej Fryderyk i pięciokrotnie zdobyły statuetkę Fryderyka. Jako pierwszy dyrygent dokonał nagrania kompletu utworów Krzysztofa Pendereckiego na chór a cappella, za które w 2010 i w 2014 roku otrzymał nagrodę Orphee D’or przyznaną przez Academie du Disque Lyrique. Od 2006 roku w gdańskim Parku Oliwskim i tamtejszej katedrze odbywa się Międzynarodowy Festiwal Mozartowski Mozartiana, którego Jan Łukaszewski jest pomysłodawcą i dyrektorem artystycznym.

Krzysztof Krawczyk

Laureat

Nagrody Złotego Fryderyka

2021

W kategorii

Muzyka Rozrywkowa

Ikona polskiej piosenki. Na scenie muzycznej obecny był niemal 60 lat. Jego dorobek to ponad sto nagranych krążków i miliony sprzedanych płyt.

Debiutował w zespole Trubadurzy, ale to solowa kariera przyniosła mu największą sławę dzięki takim piosenkom, jak Rysunek na szkle, Parostatek, Jak minął dzień, Pamiętam ciebie z tamtych lat, Ostatni raz zatańczysz ze mną, Gdy nam śpiewał Elvis Presley, Mój przyjacielu, Bo jesteś ty i wielu innym. Na swojej muzycznej drodze unikał zaszufladkowania, dzięki czemu jego dorobek cechuje niezwykła różnorodność: od piosenek bluesowych i country, poprzez kolędy i pieśni religijne po polskie wersje piosenek Presleya, Bregovica, Cohena, czy Dylana. Obdarzony charyzmatycznym głosem i wielkim sercem niósł swoją muzyką radość i wzruszenie od niemal 60 lat.

2020

Czesław Bartkowski

Laureat

Nagrody Złotego Fryderyka

2020

W kategorii

Muzyka Jazzowa

Polski perkusista jazzowy, wykładowca w klasie perkusji i kierownik Wydziału Jazzu w Zespole Państwowych Szkół Muzycznych im. F. Chopina oraz Policealnym Studium Jazzowym im. H. Majewskiego w Warszawie.

Edukację muzyczną rozpoczął w wieku 6 lat. Ukończył Państwową Średnią Szkołę Muzyczną we Wrocławiu w klasie perkusji profesora Edmunda Treichla. Zadebiutował oficjalnie w roku 1960 w zespole Far Quartet Jerzego Pakulskiego.

Od 1960 r. nieustannie koncertuje w Polsce i na świecie, zawsze współpracując z najwybitniejszymi muzykami. Był członkiem takich zespołów jak Kwartet Zbigniewa Namysłowskiego, Kwintet Krzysztofa Komedy, Michał Urbaniak Group, Michał Urbaniak Constellation, Kwintet Zbigniewa Namysłowskiego, Trio Tomasza Stańki, Adam Makowicz Unit, Trio Karolak-Szukalski-Bartkowski, Niemen Enigmatic Czesława Niemena, In Formation Sławomira Kulpowicza, Mainstream Jana „Ptaszyna” Wróblewskiego czy Studio Jazzowe Polskiego Radia. Od 1992 r. gra w Trio Andrzeja Jagodzińskiego.

Brał udział w największych festiwalach jazzowych (USA, Izrael, Liban, Etiopia, Nowa Zelandia, Australia, Japonia, Indie oraz cała Europa). Jest honorowym członkiem Tauranga Jazz Festival Society oraz The New Orleans Clubs New Castle on Tyne England.

Nagrywał płyty z najlepszymi muzykami jazzowymi. Jego dyskografia obejmuje kilkadziesiąt płyt, w tym DrumsDream (1976, Polskie Nagrania Muza; CD: 2006) – pierwszą w Polsce płytę firmowaną przez perkusistę. Uczestniczył też w nagraniach wybitnych polskich wokalistów: Ewy Bem, Grażyny Auguścik, Urszuli Dudziak, Agnieszki Wilczyńskiej, Anny Stankiewicz i Stanisława Sojki. Na scenie spotykał się także z muzykami zagranicznymi, jak: Freddie Hubbard, Clark Terry, Joe Newman, Art Farmer, Ben Webster.

Przez pięć lat z rzędu triumfował w rankingu czytelników czasopisma „Jazz Forum” (w kategorii „Perkusista”). Laureat Nagrody Indywidualnej I Stopnia za Szczególny Wkład w Rozwój Edukacji Artystycznej w Polsce, przyznawanej przez Centrum Edukacji Artystycznej oraz Grand Prix Jazz Melomani za Całokształt Działalności. Odznaczony Odznaką Zasłużonego Działacza Kultury oraz Srebrnym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”.

Krzysztof Jakowicz

Laureat

Nagrody Złotego Fryderyka

2020

W kategorii

Muzyka Klasyczna

Wybitny polski skrzypek, kameralista i pedagog, któremu Witold Lutosławski powierzył polskie prawykonanie wszystkich swoich utworów skrzypcowych.

Krzysztof Jakowicz ukończył z odznaczeniem studia wiolinistyczne pod kierunkiem takich mistrzów jak Tadeusz Wroński, Josef Gingold, Eugenia Umińska, János Starker, Henryk Szeryng. Jest laureatem I nagrody Konkursu im. E. Ysaÿe’a w Warszawie (1959), III nagrody i nagrody specjalnej Henryka Szerynga w IV Międzynarodowym Konkursie im. H. Wieniawskiego w Poznaniu (1962).

Artysta jest gościem wielu festiwali o światowej renomie, jak np. Warszawska Jesień, Edinburgh Festival, Berliner Festspiele, Festiwal w Starym Krakowie, London City Festival. Zasiada w jury wielu prestiżowych konkursów skrzypcowych (m.in. konkursu im. N. Paganiniego w Genui, H. Wieniawskiego w Poznaniu, T. Wrońskiego w Warszawie). Występuje ze sławnymi orkiestrami, takimi jak English Chamber Orchestra, Filharmonia Izraelska, Wiener Symphoniker, BBC Scottish Orchestra, Orchestre National de France, Filharmonia Narodowa, Sinfonia Varsovia, NOSPR, Filharmonia w Oslo, Orquesta Nacional de España, Polska Orkiestra Kameralna, Orkiestra „Amadeus”. Przez dwa lata był pierwszym skrzypkiem słynnego Kwintetu Warszawskiego. Od kilkunastu lat tworzy duet skrzypcowy ze swoim synem, Jakubem Jakowiczem.

Otrzymał wiele wyróżnień i odznaczeń, m.in. nagrodę Związku Kompozytorów Polskich za wielokrotne wykonania muzyki współczesnej, nagrodę Stowarzyszenia Polskich Artystów Muzyków „Orfeusz” (1986 – za najlepsze wykonanie utworu polskiego kompozytora na Warszawskiej Jesieni) i nagrodę krytyków francuskich Diapasond’Or (1989) za Łańcuch II Lutosławskiego. Nagranie Partity Lutosławskiego zostało ukoronowane Fryderykiem ’96. Artysta jest także laureatem licznych nagród państwowych.

Jest emerytowanym profesorem zwyczajnym Uniwersytetu Muzycznego im. F. Chopina w Warszawie oraz visiting professor w Soai University w Osace (Japonia).

W ciągu swojej kariery dokonał wielu nagrań dla firm polskich i zagranicznych, takich jak EMI, Angel, Le Chantdu Monde, Riikonsert, Polskie Nagrania, DUX i inne.

Krzysztof Jakowicz uważany jest za „skrzypcowego prawnuka” Henryka Wieniawskiego. Gra na skrzypcach włoskich, podarowanych mu przez jego mistrza, prof. Tadeusza Wrońskiego.

Perfect

Laureat

Nagrody Złotego Fryderyka

2020

W kategorii

Muzyka Rozrywkowa

Legenda polskiego rocka, grupa obecna na polskiej scenie muzycznej od czterdziestu lat.

Zespół Perfect powstał pod koniec lat 70. z inicjatywy Zbigniewa Hołdysa. Pierwsze koncerty w legendarnym składzie: Zbigniew Hołdys, Grzegorz Markowski, Ryszard Sygitowicz, Zdzisław Zawadzki, Piotr Szkudelski, grupa zagrała w połowie 1980 r., a w 1981 wydała swoją pierwszą płytę, tzw. Biały album (od koloru okładki), który sprzedał się w nakładzie ok. miliona egzemplarzy. Z tego okresu pochodzą największe przeboje zespołu: Nie płacz Ewka (Hołdys/Olewicz), Chcemy być sobą (Hołdys/Hołdys), Ale wkoło jest wesoło (Hołdys/Hołdys), Niewiele ci mogę dać (Hołdys/Olewicz), Autobiografia (Hołdys/Olewicz).

W 1983 r. Zbigniew Hołdys zawiesił działalność zespołu, a w 1992– rozwiązał zespół i na wiele lat wycofał się z życia publicznego. Rok później Perfect reaktywował się i działa do dziś, odnosząc kolejne sukcesy. W obecnym składzie: Grzegorz Markowski, Piotr Urbanek, Jacek Krzaklewski, Dariusz Kozakiewicz, Piotr Szkudelski, Perfect gra od 1998 r.

Dyskografia zespołu obejmuje ponad 30 albumów, w tym 9 studyjnych (ostatni – akustyczna Muzyka – miał premierę w 2016 r.) i 8 koncertowych. Wydana w 2002 r. płyta Symfonicznie, nagrana z Polską Orkiestrą Radiową, uzyskała status platynowej płyty w zaledwie dwa tygodnie od premiery, bijąc rekord na polskiej scenie muzycznej. Zespół świetnie odnalazł się także w nowych mediach – singiel Wszystko ma swój czas (Kozakiewicz/Cygan) z płyty DaDaDam wydanej w 2014 r. przekroczył prawie 40 mln odtworzeń na oficjalnym kanale YouTube i jest najchętniej oglądanym klipem zespołu.

Tomek Lipiński

Laureat

Nagrody Złotego Fryderyka

2020

W kategorii

Muzyka Rozrywkowa

Polski muzyk rockowy, wokalista, gitarzysta, kompozytor i autor piosenek. Lider i współzałożyciel zespołów Tilt, Brygada Kryzys i Fotoness.

Po maturze krótko studiował na warszawskiej ASP. Zanim zadebiutował w 1979 r. z zespołem Tilt, grał na instrumentach perkusyjnych. Był liderem i współzałożycielem zespołów Tilt, Brygada Kryzys i Fotoness. Współpracował m.in. z grupą Izrael, nagrywał również albumy solowe: Nie pytaj mnie (1994) i To, czego pragniesz” (2015). Jest autorem i współautorem takich przebojów jak Centrala, To co czujesz, to co wiesz, Nie wierzę politykom, Runął już ostatni mur, Mówię ci, że, Jeszcze będzie przepięknie, Nie pytaj mnie.

W latach 1991–93 pisał felietony dla magazynu „Tylko Rock”. Produkował i prowadził programy muzyczne 60/90 dla TVP (1991–93). Był dyrektorem marketingowym BMG Poland (1993), współtwórcą i prezenterem kultowej Radiostacji (1998–2000), redaktorem naczelnym pisma „Aktivist” (2000). Prowadził także show Radia Roxy pt. Wysypisko (z raperem Vieniem, 2010–13) i program w Radiu Gdańsk Czarowne chwile ze starym winylem (z Jackiem Staniszewskim).

Ma na koncie kilka drugoplanowych ról aktorskich, jest autorem muzyki i piosenek do kilku filmów (m.in. Słodko gorzki, za którą dostał w 1996 r. otrzymał nagrodę na gdyńskim XXI Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych, Psy II. Ostatnia krew oraz Reich – wszystkie w reżyserii Władysława Pasikowskiego, ponadto Tramwajada, w reż. Bolesława Pawicy, a także dokumentalne filmy i realizacje teatralne Andrzeja Titkowa).

W 2011 r. został odznaczony przez Prezydenta RP Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski. Przez kilka lat, do 2014 r., był członkiem Rady Akademii Fonograficznej. Od 2017 r. zasiada w Prezydium Zarządu Stowarzyszenia Autorów ZAiKS. Członek Zarządu Fundacji Music Export Poland.

2019

Jacek Kaspszyk

Laureat

Nagrody Złotego Fryderyka

2019

W kategorii

Muzyka Klasyczna

Wybitny polski dyrygent, od 2013 roku dyrektor artystyczny Filharmonii Narodowej w Warszawie. Ukończył dyrygenturę, teorię muzyki i kompozycję w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Warszawie. Zadebiutował w 1975 roku w Teatrze Wielkim Operze Narodowej premierą Don Giovanniego Mozarta.

Był m.in. dyrektorem muzycznym Wielkiej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia i Telewizji w Katowicach, Capital Radio Wren Orchestra w Londynie, a także dyrektorem artystycznym i naczelnym Teatru Wielkiego Opery Narodowej w Warszawie, gdzie przygotował premiery m.in. Don Giovanniego Mozarta, Zamku księcia Sinobrodego i Cudownego mandaryna Bartóka, Króla Rogera Szymanowskiego, Króla Ubu Pendereckiego. W latach 2006–2013 był dyrektorem artystycznym Orkiestry Symfonicznej Filharmonii im. Witolda Lutosławskiego we Wrocławiu, a od 2009 do 2012 – dyrektorem muzycznym NOSPR – Narodowej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia w Katowicach.Od 1 września 2013 roku jest dyrektorem artystycznym Filharmonii Narodowej w Warszawie.

Dyryguje gościnnie renomowanymi orkiestrami, np. Berliner Philharmoniker, Orchestre National de France, orkiestrami filharmonicznymi w Sztokholmie, Oslo i Pradze, Filharmonią Flandryjską, Orkiestrą Radia Bawarskiego, Wiener Symphoniker, Rundfunk-Sinfonieorchester w Berlinie, Orchestre de Paris, Orquesta Nacional de España, Filharmonia i Yomiuri Nippon Orchestra w Tokio, orkiestrami symfonicznymi w USA, Hongkongu i Nowej Zelandii.

Przygotowywał przedstawienia w wielu renomowanych teatrach operowych: English National Opera, Opera North w Leeds, Deutsche Oper am Rhein w Düsseldorfie, Opéra Comique w Paryżu, Opery w Lyonie, Bordeaux, Zurychu, Sztokholmie, Teatro de la Maestranza w Sewilli, Teatro Colón w Buenos Aires.

Jacek Kaspszyk ma w dorobku liczne nagrania płytowe, m.in. dla EMI i Collins Classics. Jego nagranie Concerto Lugubre Tadeusza Bairda z WOSPR wyróżniono nagrodą Edisona, a nagranie Król Roger z Teatrem Wielkim Operą Narodową zyskało entuzjastyczną recenzję w prestiżowym magazynie „Gramophone” oraz nominację do Nagrania Roku Magazynu Muzycznego BBC. Płyty z jego udziałem były pięciokrotnie nagrodzone Fryderykiem – wyróżnieniem przyznawanym przez polską Akademię Fonograficzną (w edycjach: 2002, 2004, 2008, 2011 i 2018).

Jacek Kaspszyk zapoczątkował transmisje internetowe koncertów w Filharmonii Narodowej i sam poprowadził pierwsze z nich. W lutym 2014 roku został laureatem nagrody kulturalnej „Gazety Wyborczej”,  dodatku „Co jest grane – Wdecha Publiczności” w kategorii Człowiek Roku, a w 2015 roku, podczas gali w Teatrze Wielkim z okazji 90-lecia Polskiego Radia Jacek Kaspszyk otrzymał Diamentową Batutę.

Robert Brylewski

Laureat

Nagrody Złotego Fryderyka

2019

W kategorii

Muzyka Rozrywkowa

Gitarzysta, wokalista, kompozytor, autor tekstów – legenda polskiej muzyki alternatywnej, współzałożyciel kultowych formacji Kryzys, Brygada Kryzys, Izrael i Armia. Jeden z najważniejszych artystów polskiej sceny niezależnej. Jego twórczość była inspiracją dla takich artystów jak Muniek Staszczyk, Kazik Staszewski, Krzysztof „Grabaż” Grabowski, Tymon Tymański, Wojtek Mazolewski.

Działalność muzyczną rozpoczął pod koniec lat 70. w zespole The Boors, następnie Kryzys. W 1981 roku wraz z Tomkiem Lipińskim założył formację Brygada Kryzys. Jej pierwszy album, pt. Brygada Kryzys (tzw. Czarna Brygada), wydany w 1982 roku, uznawany jest za pierwszą polską płytę postpunkową i przełomowe wydarzenie, które ukształtowało brzmienie polskiej muzyki lat 80. Zespół zakończył działalność jesienią 1982 roku, a kilka miesięcy później Brylewski założył Izrael, który stał się jedną z pierwszych polskich formacji grających reggae. Równolegle utworzył wraz z Tomaszem Budzyńskim zespół Armia, z którym nagrał albumy Armia, Legenda, Czas i byt, a także koncertowy Exodus.

W latach 90. interesował się muzyką elektroniczną. Był współtwórcą kilku projektów muzycznych tego gatunku: Max i Kelner, Falarek Band, yassowych zespołów The Users  (z Marcinem Świetlickim, Tymonem Tymańskim, Jackiem Olterem, Milo Kurtisem i Mikołajem Trzaską), Dyliżansczy Poganie(z Tymonem Tymańskim). Był także realizatorem muzycznym i właścicielem Gold Rock Studio(później Złota Skała), działającego w latach 1991–1997 i zajmującego się również wydawaniem płyt kompaktowych i kaset magnetofonowych.

Na początku lat 2000 Robert Brylewski reaktywował na krótko dawne formacje: Brygadę Kryzys, Izrael, a potem Kryzys. W tym okresie powstały albumy Dża ludzie (Izrael, 2008), Kryzys komunizmu (Kryzys, 2010).Wspierał kampanię społeczną „Muzyka Przeciwko Rasizmowi” Stowarzyszenia „Nigdy Więcej”. Pod patronatem tej akcji ukazał się album Świat Czarownic i Robert Brylewski (2002).

Zmarł 3 czerwca 2018 roku w wyniku komplikacji po ciężkim pobiciu. Pośmiertnie odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski.

Skaldowie

Laureat

Nagrody Złotego Fryderyka

2019

W kategorii

Muzyka Rozrywkowa

Legendarny zespół rockowy, założony w 1965 roku w Krakowie z inicjatywy Andrzeja i Jacka Zielińskich, do których dołączyli: Zygmunt Kaczmarski, Janusz Kaczmarski, Feliks Naglicki i Jerzy „Kuba” Fasiński. Muzyka Skaldów wykracza poza klasyczny rock i obejmuje takie gatunki jak m.in. rock progresywny, folklor góralski, rock’n’roll, jazz, big-beat i pop.

Oficjalnie zespół zadebiutował w październiku 1965 roku na II Krakowskiej Giełdzie Piosenki, zdobywając pierwsze miejsce za utwór Moja czarownica. Po pierwszych sukcesach, takich jak zajęcie I miejsca w „Koncercie Młodości” na KFPP Opole 1966, udział w nagraniach radiowych, telewizyjnych, a także w filmach (np. Mocne uderzenieCierpkie głogi), w 1967 roku ukazała się pierwsza płyta zespołu Skaldowie, a na przełomie roku 1967 i 1968 ustabilizował się skład zespołu: Andrzej Zieliński, Jacek Zieliński, Jan Budziaszek, Jerzy Tarsiński i Konrad Ratyński.

Legendarna płyta Cała jesteś w skowronkach, na której znalazły się takie przeboje jak Króliczek, Wieczór na dworcu w Kansas City czy Prześliczna wiolonczelistka, ukazała się w 1969 roku. Lata 70. to okres działalności koncertowej w Polsce i za granicą. Na rynku pojawiły się także nowe albumy: Krywań, Krywań (1972), Rezerwat miłości (1979) i Droga ludzi (1980). Wraz z ogłoszeniem w Polsce stanu wojennego zespół zawiesił działalność. Skaldowie powrócili na scenę w 1987 roku w nowym składzie (Jacek Zieliński, Konrad Ratyński, Jerzy Tarsiński, Grzegorz Górkiewicz oraz Wiktor Kierzkowski), w którym nagrali płytę Nie domykajmy drzwi.

W 2000 roku odbył się jubileuszowy koncert z okazji 35-lecia działalności artystycznej „Skaldowie plus przyjaciele”. Zespół wspomogła wtedy orkiestra symfoniczna, chór oraz zaprzyjaźnieni muzycy (m.in. Kasia Stankiewicz, Anna Maria Jopek i Grzegorz Markowski). W tym samym roku płyty Skaldów zostały wydane na CD, ukazała się także trzypłytowa Antologia z wybranymi utworami ze wszystkich okresów działalności grupy. W 2004 roku zespół wystąpił w legendarnej Carnegie Hall w Nowym Jorku.

Skaldowie należą do najważniejszych zespołów, jakie pojawiły się na polskiej scenie muzycznej w XX wieku. W trakcie ponad 50-letniej kariery zagrali niezliczoną liczbę koncertów. Wydali 16 albumów z premierowymi nagraniami oraz drugie tyle płyt koncertowych i kompilacji. Skaldowie są laureatami wielu nagród, w tym nagrody specjalnej TVP 52. KFPP w Opolu za całokształt twórczości, z okazji 50-lecia zespołu. Jednym z najważniejszych wyróżnień jest przyznany zespołowi w 2006 roku medal ministra kultury i dziedzictwa narodowego „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”.

Wanda Warska

Laureatka

Nagrody Złotego Fryderyka

2019

W kategorii

Muzyka Jazzowa

Wokalistka jazzowa, wykonawczyni poezji śpiewanej, kompozytorka. To ona zaśpiewała legendarną wokalizę w filmie Jerzego Kawalerowicza Pociąg.

Główna interpretatorka utworów Andrzeja Kurylewicza, z którym w 1965 roku założyła Piwnicę Artystyczną, mieszczącą się początkowo na Nowym Świecie 24, a od 1967 roku przy Rynku Starego Miasta w Warszawie. To jeden w ważniejszych adresów polskiego środowiska jazzowego.

Wykonywała m.in. kompozycje Andrzeja Kurylewicza do słów Słowackiego, Norwida, Leśmiana, Tuwima, Osieckiej, w tym legendarne piosenki W Weronie, Nikomu nie żal pięknych kobiet czy Uroda. Nagrywała muzykę do takich filmów jak wspomniany Pociąg, PingwinWszystko na sprzedaż. Jest autorką muzyki do filmu Karino. Współpracowała z krakowską Piwnicą Pod Baranami. Występowała także w wielu krajach europejskich, na Kubie i w Wenezueli.

Jej artystyczny dorobek został utrwalony na płytach: Jazz ’58 (1958), Kurylewicz, Warska, Niemen –Muzyka teatralna i telewizyjna (1958), Somnambulicy (1961), Piosenki z piwnicy Wandy Warskiej (1969), Pieśni i fraszki Jana Kochanowskiego (1984), Stanisław Wyspiański. Jakżeż ja się uspokoję (2002) oraz w dziesięciopłytowym albumie Piosenki z Piwnicy (2004).

Odznaczona w 2000 roku Krzyżem Oficerskim Odrodzenia Polski i w 2011 Złotym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”.

2018

Agnieszka Duczmal

Laureatka

Nagrody Złotego Fryderyka

2018

W kategorii

Muzyka Klasyczna

Światowej sławy polska dyrygentka, założycielka Kameralnej Orkiestry Polskiego Radia „Amadeus”.

Ukończyła z wyróżnieniem Państwową Wyższą Szkołę Muzyczną w Poznaniu. W latach 1971–1972 była asystentem dyrygenta w Filharmonii Poznańskiej, a następnie w Teatrze Wielkim w Poznaniu.

W 1977 roku założona przez nią jeszcze na studiach orkiestra kameralna „Pro Musica” przekształcona została w Orkiestrę Kameralną Polskiego Radia i Telewizji, a następnie – w Orkiestrę Kameralną Polskiego Radia „Amadeus”.

Z orkiestrą „Amadeus” Agnieszka Duczmal zdobyła szereg prestiżowych nagród i wyróżnień, m.in. w 1982 roku tytuł „La donna del mondo” („Kobieta Świata”), przyznany przez Międzynarodowe Centrum Kultury Saint Vincent w Rzymie pod patronatem UNESCO i prezydenta Włoch, za wybitne w skali światowej osiągnięcia w dziedzinie kultury i działalności społecznej. Jako pierwsza kobieta dyrygent wystąpiła również na scenie mediolańskiego Teatro alla Scala.

Nagrała ponad 50 płyt dla polskich i zagranicznych wytwórni. Zarejestrowała ponad setkę koncertów i programów muzycznych dla Telewizji Polskiej, a także wiele nagrań dla Polskiego Radia i radiofonii na całym świecie. W jej dorobku artystycznym znajduje się wiele prawykonań, m.in. pierwsze światowe nagranie Wariacji Goldbergowskich Jana Sebastiana Bacha w transkrypcji na orkiestrę kameralną Józefa Kofflera.

Agnieszka Duczmal występuje z Orkiestrą Kameralną „Amadeus” w prestiżowych salach koncertowych na całym świecie. Zasiada w jury międzynarodowych konkursów muzycznych, a od wielu lat prowadzi w stałych cyklach koncertowych działalność promującą młodych, utalentowanych muzyków

Andrzej Dąbrowski

Laureat

Nagrody Złotego Fryderyka

2018

W kategorii

Muzyka Jazzowa

Perkusista, wokalista, kompozytor, dziennikarz, fotografik i kierowca rajdowy. Absolwent Wydziału Instrumentalnego Państwowej Wyższej Szkoły Muzycznej w Krakowie.

Zadebiutował w 1958 roku na Zaduszkach Jazzowych jako perkusista w trio Andrzeja Kurylewicza. Z tym zespołem wystąpił na I Międzynarodowym Festiwalu Muzyki Jazzowej Jazz Jamboree ’58 w Warszawie.
Był perkusistą najlepszych polskich zespołów jazzowych, m.in. Andrzeja Kurylewicza, Jana „Ptaszyna” Wróblewskiego, Krzysztofa Komedy, Jerzego Miliana, Włodzimierza Nahornego, Zbigniewa Namysłowskiego, Krzysztofa Sadowskiego, Andrzeja Trzaskowskiego oraz Michała Urbaniaka. Współpracował m.in. z Andrzejem Cudzichem, Urszulą Dudziak, Adamem Makowiczem, Jerzym Matuszkiewiczem, Januszem Muniakiem, Tomaszem Stańką i Jarosławem Śmietaną.
Koncertował i nagrywał płyty z takimi legendarnymi muzykami zagranicznymi jak: Stan Getz, Art Farmer, Don Ellis, Bud Powell, Rolf Kuhn, „Lucky” Thompson, Johnny Griffin, Jon Hendricks, Josefine Baker, Louis Hjulmand, Albert Mangelsdorf, Toots Thielemans, Paul Gonzalves, Eje Thellin, Brad Terry, Herb Geller, Bernt Rosengren.
W 1965 roku debiutował jako wokalista jazzowy, a pięć lat później wystąpił na Krajowym Festiwalu Piosenki w Opolu, na którym otrzymał Grand Prix za piosenkę Zielono mi. Śpiewał standardy muzyki światowej, własne kompozycje, a także piosenki napisane przez takich kompozytorów i autorów jak Wojciech Karolak, Antoni Kopff, Jerzy Milian, Włodzimierz Nahorny, Ryszard Poznakowski, Jan „Ptaszyn” Wróblewski, Andrzej Bianusz, Maria Czubaszek, Jonasz Kofta, Wojciech Młynarski, Agnieszka Osiecka.
W ankiecie Magazynu Jazz Forum 1971-1972 został wybrany najlepszym polskim wokalistą jazzowym, a w europejskim rankingu plasował się na drugim miejscu, między George’em Fame’em a Jonem Hendricksem. W 1995 r. nagrał płytę ze standardami jazzowymi Time for Love, gdzie sam akompaniował sobie na perkusji. Jest mistrzem improwizacji scatem.

Zbigniew Wodecki

Laureat

Nagrody Złotego Fryderyka

2018

W kategorii

Muzyka Rozrywkowa

Legendarny wokalista, instrumentalista, kompozytor, aranżer

Swoja przygodę z muzyką rozpoczął już jako pięciolatek. Z wyróżnieniem ukończył Państwową Szkołę Muzyczną II st. im. W. Żeleńskiego w Krakowie.

Pod koniec lat 60. związał się z krakowską Piwnicą pod Baranami. Grał m.in. z Ewą Demarczyk i Markiem Grechutą w zespołach Czarne Perły i Anawa. Był także skrzypkiem Orkiestry Symfonicznej PRiTV oraz Krakowskiej Orkiestry Kameralnej.

Jako wokalista zadebiutował na początku lat 70., a jego największe przeboje to: Zacznij od Bacha, Izolda, Pszczółka Maja, Chałupy. Laureat wielu konkursów i festiwali. Wziął udział w kilkunastu filmach i spektaklach teatralnych, do wielu z nich skomponował muzykę. Multiinstrumentalista (grał na skrzypcach, trąbce i fortepianie), kompozytor, aranżer. Sam o sobie mówił, że jest „śpiewającym muzykiem”.

W roku 2016 nagrodzony został przez Akademię Fonograficzną statuetką Fryderyk w dwóch kategoriach: Album Roku Pop – za płytę 1976: A Space Odyssey, nagraną wraz z Orkiestrą i Chórem Mitch & Mitch, oraz Utwór Roku – za piosenkę Rzuć to wszystko, co złe, pochodzącą z tej płyty.

Jego misją było promowanie młodych talentów. Był gospodarzem telewizyjnego programu muzycznego TVN Droga do gwiazd, Twoja droga do gwiazd oraz jednym z jurorów w polskiej edycji programu Taniec z gwiazdami.

Zmarł 22 maja w Warszawie wskutek komplikacji po operacji serca. Pośmiertnie odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski w uznaniu wybitnych zasług dla rozwoju polskiej kultury.

2017

Dżem

Laureat

Nagrody Złotego Fryderyka

2017

W kategorii

Muzyka Rozrywkowa

Legendarny zespół bluesrockowy, którego początki sięgają 1973 r., założony przez braci Adama i Bena Otrębów oraz Pawła Bergera. Zaliczany do najważniejszych zespołów w historii polskiej muzyki rockowo-bluesowej.

W grudniu 1973 r. do zespołu dołączył wokalista Ryszard Riedel, a następnie w 1978 r. – gitarzysta Jerzy Styczyński. W latach 1973-1979 działalność formacji była bardzo nieregularna i aż do 1980 r. miała status amatorski. Po występach na kilkunastu festiwalach w Polsce, w tym debiucie na festiwalu w Jarocinie oraz zagranicznej trasie koncertowej, w 1985 r. ukazał się debiutancki album studyjny – Cegła, który uznawany jest za jeden z najważniejszych albumów zespołu oraz w historii polskiego rocka. Rok później wydany został koncertowy album Absolutely Live, nagrany podczas koncertu w teatrze STU w Krakowie.

W drugiej połowie lat 80. Ryszard Riedel stopniowo oddalał się od zespołu, popadając w nałóg narkotykowy, przez co w 1986 i 1987 r. grupa koncertowała z Tadeuszem Nalepą, z którym w 1988 r. wydała wspólny album – Numero Uno. Wcześniej jednak ukazały się dwa albumy Dżemu: Zemsta nietoperzy oraz koncertowy Lunatycy – czyli tzw. przeboje całkiem Live. W 1989 r. ukazały się albumy Najemnik oraz instrumentalny The Band Plays On…. Dwa lata później wydany został Detox, na którym znajdują się takie przeboje jak List do M., Jak malowany ptak czy Sen o Victorii. W tym samym czasie dyskografię uzupełnił album The Singles, gromadzący wszystkie single zespołu.

W 1992 r. do zespołu na stałe dołączył perkusista Zbyszek Szczerbiński, zastępując Jerzego Piotrowskiego. W 1993 r. ukazał się Autsajder, a rok później –album Akustycznie.

Dnia 30 lipca 1994 r. w szpitalu w Chorzowie zmarł Ryszard Riedel. Przyszłość Dżemu stała się bardzo niepewna, jednak muzycy postanowili spróbować jeszcze raz. Miejsce Ryśka zajął Jacek Dewódzki. W ramach hołdu dla zmarłego artysty w 1995 r. odbył się koncert utrwalony na płycie List do R. na 12 głosów.

Z Dewódzkim zespół nagrał cztery albumy: hardrockowy Kilka zdartych płyt, wydany w 1995 r., Pod wiatr – w 1997 r., dwupłytowy album koncertowy Dżem w Operze cz. 1 i 2 – w latach 1998-1999, oraz Być albo mieć – w 2000 r.

W 2001 r. nastąpiła zmiana za mikrofonem. Nowym wokalistą został Maciej Balcar. Pierwszą płytą nagraną z nowym głosem jest album 2004.

Dnia 27 stycznia 2005 r. w wypadku samochodowym zginął Paweł Berger, klawiszowiec zespołu. Jego miejsce w składzie zajął Janusz Borzucki, który gra w Dżemie do dziś. Rok później w Domu Muzyki i Tańca w Zabrzu odbył się specjalny koncert, zarejestrowany na albumie Pamięci Pawła Bergera.

Kolejna studyjna płyta zespołu ukazała się w roku 2010. Jest to swego rodzaju powrót do korzeni grupy i dawnych brzmień. W latach 2010-2015 ukazały się trzy wydawnictwa koncertowe: 30 urodziny, Symfonicznie oraz 35 urodziny.

W swojej dotychczasowej historii Dżem grał rocznie ok. 100 koncertów, występując jako gość specjalny m.in. przed takimi gwiazdami światowego rocka jak The Rolling Stones, ZZ Top, Eric Clapton, AC/DC czy Lynyrd Skynyrd.

Aktualny skład zespołu: Beno Otręba – gitara basowa, Adam Otręba – gitary, Jerzy Styczyński – gitary, Zbyszek Szczerbiński – perkusja, Janusz Borzucki – instrumenty klawiszowe, Maciej Balcar – wokal.

Mimo że przeszłość to dla weteranów rzecz bardzo ważna, nasi weterani ciągle jeszcze mają plany na przyszłość…

Piotr Paleczny

Laureat

Nagrody Złotego Fryderyka

2017

W kategorii

Muzyka Klasyczna

Jeden z najwybitniejszych pianistów polskich

Jest laureatem pięciu międzynarodowych konkursów pianistycznych. Ukończył Uniwersytet Muzyczny Fryderyka Chopina w Warszawie, w klasie profesora Jana Ekiera. Na jego osobowość artystyczną wywarł ogromny wpływ również kontakt z Arturem Rubinsteinem i Witoldem Lutosławskim.

Sukces, jaki odniósł na VIII Międzynarodowym Konkursie im. Fryderyka Chopina, otworzył przed nim drzwi do wielu prestiżowych sal koncertowych na świecie. Trzecia Nagroda, w towarzystwie Garricka Ohlssona oraz Mitsuko Uchidy, Nagroda Specjalna za najlepsze wykonanie Poloneza oraz Nagroda im. Witolda Małcużyńskiego, zapoczątkowały karierę, którą artysta kontynuuje do dziś, prowadząc ożywioną działalność koncertową na wszystkich kontynentach.

Występował jako solista z tak renomowanymi orkiestrami jak: Chicago Symphony, American Symphony, Concertgebouw, Royal Philharmonic, BBC Symphony Orchestra, Yomiuri Nippon, Gewandhaus, Tonhalle Orchester Zürich, RAI, Santa Cecilia, Orquesta Sinfónica Nacional de Mexico, Orquesta Nacional de España, Orquesta Sinfónica Nacional de Argentina, warszawska Filharmonia Narodowa i NOSPR.

Koncertował w słynnych salach Carnegie Hall, Avery Fisher Hall, Alice Tully Hall, Sali Zgromadzenia Ogólnego ONZ w Nowym Jorku, Orchestra Hall w Chicago, Suntory Hall w Tokio, Berliner Philharmonie, Gewandhaus w Lipsku, Teatro Colon w Buenos Aires, Concertgebouw w Amsterdamie, Musikverein i Konzerthaus w Wiedniu, Royal Festival Hall w Londynie i Festspielhaus w Salzburgu.

Zyskał olbrzymie uznanie jako juror ponad stu wielkich międzynarodowych konkursów pianistycznych. W dniu 5 listopada 2001 r. Piotr Paleczny był solistą Galowego Koncertu z okazji 100-lecia istnienia Filharmonii Narodowej w Warszawie.

Od 1993 r. jest dyrektorem artystycznym najstarszego na świecie festiwalu pianistycznego – Międzynarodowego Festiwalu Chopinowskiego w Dusznikach Zdroju. Od 2004 roku jest również dyrektorem artystycznym Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. I.J. Paderewskiego w Bydgoszczy.

Profesor Piotr Paleczny prowadzi klasę fortepianu na Uniwersytecie Muzycznym Fryderyka Chopina w Warszawie, a jego studenci zdobyli już kilkadziesiąt nagród w konkursach pianistycznych na skalę krajową i międzynarodową.

Najnowsza płyta Piotra Palecznego, wydana przez Narodowy Instytut Fryderyka Chopina, ukazała się w połowie 2015 r. i niemal natychmiast zyskała wielkie uznanie zarówno melomanów, jak i krytyki muzycznej.

Uniwersytet Muzyczny Fryderyka Chopina w Warszawie 1 marca 2017 r. przyznał Piotrowi Palecznemu zaszczytny tytuł Honorowego Profesora Uczelni.

Artysta został odznaczony wieloma prestiżowymi odznaczeniami, zarówno polskimi, jak i zagranicznymi, m.in. Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski, Złotym Medalem „Zasłużony Kulturze – Gloria Artis” i meksykańskim Orderem „Aguila Azteca”.

Urszula Dudziak

Laureatka

Nagrody Złotego Fryderyka

2017

W kategorii

Muzyka Jazzowa

Światowej sławy polska wokalistka jazzowa

Niezwykła skala głosu, swoboda i perfekcja intonacji oraz oryginalna technika wokalna, a także pionierskie osiągnięcia w zastosowaniach współczesnej elektronicznej technologii muzycznej, pozwoliły Jej zyskać opinię artystki oryginalnej i kreatywnej. W dzieciństwie uczyła się grać na fortepianie, śpiewać zaczęła w liceum, zauroczona głosem Elli Fitzgerald.

Karierę rozpoczęła w latach 60-tych w zespole Krzysztofa Komedy, śpiewała też i nagrywała z orkiestrą Edwarda Czernego. Początkowo wykonywała głównie standardy jazzowe, ale po nawiązaniu współpracy z Michałem Urbaniakiem (późniejszym mężem) zmieniła swój styl śpiewania. Podstawę Jej wokalistyki stanowi instrumentalne traktowanie głosu, wywodzące się z klasycznej i powszechnej w muzyce jazzowej techniki zwanej „scatem”. Dzięki temu na przestrzeni kilku lat stała się jedną z najpopularniejszych i najoryginalniejszych postaci polskiego jazzu.

Swego rodzaju słownik muzycznego języka Urszuli Dudziak stanowi album z 1972 roku „Newborn Light”, nagrany wspólnie z Adamem Makowiczem. W 1973 roku wraz z Michałem Urbaniakiem wyjechała do Nowego Jorku. Obecnie mieszka w Warszawie. Występowała lub nagrywała wspólnie z takimi sławami, jak m.in.: Bobby McFerrin, Herbie Hancock, Jaco Pastorius, Ron Carter, Michael Brecker, Flora Purim, Nina Simone, Carmen McRae, Dee Dee Bridgewater, Sting czy Lionel Hampton.

Koncertowała niemalże we wszystkich krajach Europy, Azji i obu Ameryk, w tym w słynnej nowojorskiej Carnegie Hall oraz podczas Newport Jazz Festival. Współpracowała z wieloma znanymi zespołami i formacjami jazzowymi, m.in. z Vocal Summit, Vienna Art Orchestra, orkiestrą Gila Evansa i zespołem Archiego Sheepa.

W 1972 roku prestiżowy amerykański magazyn „Down Beat” przyznał albumowi „NewbornLight” maksymalną ocenę pięciu gwiazdek. Natomiast w 1979 roku „Los Angeles Times” mianował Urszulę Dudziak Śpiewaczką Roku. Nagrała blisko 50 albumów, z czego najważniejsze to: „Newborn Light” (1972), „Fusion” (1974), „Atma” (1975), „Midnight Train” (1977), „Vocal Summit” (1982), „Magic Lady” (1990), „Painted Bird” (1997), „The Best of Urszula Dudziak” (2001) oraz „Urszula Dudziak Superband Live At Jazz Cafe” (2009).

W swoim artystycznym dorobku ma również występy w musicalach oraz udział w nagraniach ścieżek dźwiękowych do filmów fabularnych. Urszula Dudziak często poszerza swój repertuar włączając do niego muzykę ludową i klasyczną. W 2007 roku wzięła udział w koncercie JAZZSINFONICA w ramach 11. Wielkanocnego Festiwalu im. Ludwiga van Beethovena. Na krążku „Live At Jazz Cafe” Jan Smoczyński, w oryginalny sposób, zaaranżował wybrane utwory Fryderyka Chopina.

Urszula Dudziak została odznaczona medalem Gloria Artis oraz Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski. Zmusiła filipińską armię do tańca, a swoich wiernych fanów zadziwiła szczerością autobiografii „Wyśpiewam wam wszystko”. Na szczęście wciąż zachwyca nas nie tylko anegdotami, ale i swoim oryginalnym śpiewem – wydana w 2013 roku płyta „Wszystko gra” to Urszula Dudziak jaką znamy i kochamy: jazzowy wulkan radości i energii. Niezwykła osobowość, z jeszcze bardziej niezwykłą historią, niecodzienną skalą głosu, swobodą i perfekcją intonacji oraz oryginalną techniką wokalną, które pozwoliły Jej zyskać opinię artystki niezwykle oryginalnej i kreatywnej. Każdy z koncertów to spotkanie z pełnymi humoru, dystansu do świata i siebie samej historiami, spotkanie z muzyką, która zawojowała świat, i wreszcie spotkanie z samą Urszulą Dudziak, która podbiła serca widzów swoimi brawurowymi występami wraz z jej 16 osobowym zespołem w programie „Bitwa na Głosy”. Artystka oczarowuje publiczność swoim poczuciem humoru, dystansem do codzienności, historiami o legendach światowego jazzu, muzyce oraz niezrównaną energią która obdarza zgromadzoną publiczność.

2016

Bernard Ładysz

Laureat

Nagrody Złotego Fryderyka

2016

W kategorii

Muzyka Klasyczna

Jeden z najwybitniejszych śpiewaków operowych (bas-baryton) i aktor

Urodził się w Wilnie, w rodzinie z tradycjami muzycznymi. Jego edukację muzyczną przerwała wojna. W 1942 roku wstąpił do partyzantki, potem dołączył do II Brygady Wileńskiej Armii Krajowej. Uczestniczył w operacji „Ostra Brama”. W lipcu 1944 roku trafił do obozu pracy przy wyrębie drzew w Kałudze nad rosyjską rzeką Oką.

Naukę śpiewu kontynuował w latach 1946–1948 na studiach wokalnych w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Warszawie pod kierunkiem prof. Wacława Filipowicza. Karierę artystyczną rozpoczął w Zespole Reprezentacyjnym Wojska Polskiego. Zadebiutował w 1950 roku w Operze Warszawskiej rolą Griemina w Eugeniuszu Onieginie Piotra Czajkowskiego. Przez wiele lat (1950–1979) był solistą Opery Warszawskiej i Teatru Wielkiego w Warszawie. W 1956 roku zwyciężył w międzynarodowym konkursie śpiewaczym w Vercelli, gdzie zdobył najwyższą nagrodę „Il primo premio assoluto”. Sukces ten otworzył przed nim drzwi największych scen operowych – występował z takimi sławami, jak Victoria de los Angeles, Antonietta Stella, Anita Cerquetti, Tullio Serafin. W jego dorobku fonograficznym są nagrania dla światowej wytwórni Columbia, m.in. u boku Marii Callas w operze Łucja z Lammermoor Gaetano Donizettiego.

Występował na scenach Europy, obu Ameryk, Azji i Australii. Ma na koncie wielkie kreacje w takich operach, jak Eugeniusz Oniegin, Cyrulik Sewilski, Don Giovanni, Don Carlos, Aida, Rigoletto, Borys Godunow, Straszny Dwór, czy Halka. Wziął udział w nagraniach opery Król Roger Karola Szymanowskiego oraz opery radiowej UszikoTadeusza Paciorkiewicza, w prawykonaniach Pasji według Św. Łukasza i Jutrzni oraz w prapremierze opery Diabły z Loudun (w roli Ojca Barre) Krzysztofa Pendereckiego. Grywał też lżejsze role, jak np. Tewjego w musicalu Skrzypek na dachu, występował na estradzie piosenkarskiej, współpracował także z Teatrem Syrena w Warszawie. Bernard Ładysz ma też na koncie role w filmach. Występował m.in. w Ziemi obiecanej w reżyserii Andrzeja Wajdy, czy Znachorze w reżyserii Jerzego Hoffmana.

W uznaniu wybitnych zasług artystycznych Bernard Ładysz został uhonorowany wieloma nagrodami i odznaczeniami, w tym w 2000 roku Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski, a w 2006 roku – Złotym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”.

Michał Urbaniak

Laureat

Nagrody Złotego Fryderyka

2016

W kategorii

Muzyka Jazzowa

Światowej sławy saksofonista, skrzypek jazzowy, kompozytor i aranżer, lider wielu jazzowych projektów, m.in. “Jazz Legends”, “Fusion”, “Urbanator”, “Urb Symphony”. Współtwórca tzw. polskiej szkoły jazzu i kreator muzyki fusion.

Gra na wykonanych specjalnie dla niego pięciostrunowych skrzypcach, na syntezatorze skrzypcowym, na saksofonie sopranowym, altowym i tenorowym oraz na lirykonie (instrumencie elektronicznym przypominającym saksofon). Współpracował z takimi postaciami polskiego i światowego jazzu, jak Andrzej Trzaskowski, Krzysztof Komeda, Zbigniew Namysłowski, Quincy Jones, Herbie Hancock, Kenny Garrett, George Benson, Marcus Miller, JacoPastorius, Kenny Kirkland, Lennie White, czy Miles Davis, który zaprosił go do nagrania płyty „Tutu”. Napisał muzykę do 25 filmów. Nagrał ponad 60 płyt.

Edukację muzyczną rozpoczął w Łodzi, tam też związał się z pierwszym zespołem – amatorskim Tiger Rag. Na profesjonalnej scenie zadebiutował w 1961 roku z zespołem Zbigniewa Namysłowskiego Jazz Rockers podczas Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Jazzowej „Jazz Jamboree” w Warszawie. W 1962 roku koncertował z kwintetem Andrzeja Trzaskowskiego w klubach jazzowych w Stanach Zjednoczonych. W latach 1962-64 grał w kwintecie Krzysztofa Komedy.

W latach 1969-72 był liderem Grupy Michała Urbaniaka, w skład której – w różnych okresach – wchodzili: Adam Makowicz, Paweł Jarzębski, Michał Komar, Janusz Kozłowski, Czesław Bartkowski i Andrzej Dąbrowski oraz Urszula Dudziak. Z zespołem tym nagrał w 1970 roku pierwszy zagraniczny album „Parathyphus B”. W 1973 roku wyjechał do Stanów Zjednoczonych.

W latach 1975-89 prowadził zespół The Michal Urbaniak Fusion, z którym nagrywał płyty i koncertował w renomowanych klubach jazzowych Village Vanguard i Village Gate, salach koncertowych (np. Carnegie Hall), jak również na najważniejszych festiwalach w Nowym Jorku, Newport i Waszyngtonie. W 1986 roku, po trzynastu latach nieobecności, wystąpił na „Jazz Jamboree” w Warszawie, prezentując swój amerykański zespół Michal Urbaniak Constellation. Od tego momentu jest aktywny na polskiej scenie muzycznej.

Michał Urbaniak komponuje również muzykę do spektakli teatralnych, filmów i programów telewizyjnych w kraju i za granicą. W 1999 roku otrzymał nagrodę na Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni za muzykę do filmu Dług w reż. Krzysztofa Krauzego, a w 2002 roku – za muzykę do filmu Eden w reż. Andrzeja Czeczota. W 2012 roku zadebiutował także jako aktor w filmie Piotra Trzaskalskiego „Mój rower” – za tę rolę został nagrodzony Orłem – Polską Nagrodą Filmową – w kategorii Odkrycie Roku.

Wielokrotnie w czołówce plebiscytów polskich i zagranicznych pism branżowych – w 1992 roku jego nazwisko pojawiło się m.in. w pierwszej dziesiątce największych sław jazzu aż w pięciu kategoriach rankingu prestiżowego pisma „Down Beat”. Wybierany także wiele razy skrzypkiem roku w ankiecie Jazz Top magazynu „Jazz Forum”. Nagrodzony Fryderykiem 1996 w kategorii Album Roku – Jazz za płytę „Urbanator II“.

Olga „Kora” Sipowicz

Laureatka

Nagrody Złotego Fryderyka

2016

W kategorii

Muzyka Rozrywkowa

Kora (Olga Sipowicz, primo voto Jackowska) - pierwsza dama polskiego rocka, autorka oryginalnych tekstów piosenek i wierszy, w latach 1976 – 2008 wokalistka legendarnego zespołu Maanam, z którym debiutowała.

Przełomowy w jej karierze okazał się koncert w 1980 roku w Opolu – Kora i Maanam z dnia na dzień stali się wówczas głosem pokolenia, a teksty piosenek Kory z czasem weszły do kanonu językowego.
Z zespołem Maanam Kora wydała 11 studyjnych albumów, zawierających takie przeboje, jak Boskie Buenos, Karuzela marzeń, Oddech Szczura, Szał niebieskich ciał, O! Nie rób tyle hałasu, Kocham Cię, kochanie moje, Lucciola, Lipstick on The Glass, Bez ciebie umieram. Kora jest autorką większości tekstów do piosenek Maanamu.
W 1984 roku, u szczytu popularności zespołu, komunistyczne władze obłożyły Maanam zakazem obecności w mediach z powodu odmowy występu dla partyjnych dygnitarzy. Prezentując utwór Simple Story, utrzymujący się wówczas na pierwszym miejscu Listy Przebojów Programu Trzeciego, Marek Niedźwiecki zamiast piosenki odtwarzał perkusyjny wstęp do utworu To Tylko tango.
W 1986 roku, po intensywnej działalności koncertowej, promocyjnej i nagraniowej w Polsce i za granicą, Maanam zawiesił działalność. Na przełomie lat ’80 i ’90 Kora nagrała dwie płyty solowe: Bella pupa – Kora i Püdelsi oraz Ja Pana w podróż zabiorę do tekstów Kabaretu Starszych Panów. Obie uważane są za jedne z najciekawszych awangardowych pozycji tych dwóch dekad.
Lata ’90 to wielki powrót Maanamu, zapoczątkowany przez płyty Derwisz i Anioł oraz Róża. W 2003 roku Kora zaangażowała się równolegle w projekt solowy, którego efektem była płyta Kora Ola Ola!, nagrana w składzie z kilkunastoosobowym polsko-latynoskim zespołem. W tym samym roku Maanam opuścili Ryszard i Krzysztof Olesińscy oraz Paweł Markowski. Obok Kory i Marka Jackowskiego w nowym składzie pojawił się gitarzysta Janusz Yanina Iwański oraz młodzi muzycy: basista Bogdan Wawrzynowicz, perkusista Jose Manuel Alban Juarez oraz klawiszowiec Cezary Kaźmierczak. Z końcem grudnia 2008 roku Kora i Marek Jackowski zawiesili działalność zespołu.
Od stycznia 2009 roku Kora wraz z muzykami z dotychczasowego składu Maanamu zaczęła występować pod nazwą: KORA. W listopadzie 2011 roku odbyła się premiera płyty Ping Pong z premierowym materiałem Kory i kompozycjami gitarzysty Mateusza Waśkiewicza, współpracującego z artystką od 2008 roku. Wcześniej, w lutym 2011 roku artystka zasiadła w jury muzycznego programu telewizji Polsat Must Be The Music, który w 2015 roku doczekał się 10 edycji z jej udziałem.
Kora odznaczona została Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski jako zasłużony twórca kultury oraz medalem Zasłużony Kulturze Gloria Artis.
W historii nagród Fryderyk Kora zajmuje miejsce szczególne – wraz z Markiem Niedźwieckim prowadziła pierwszą Galę nagród w Teatrze Polskim 19 marca 1995 roku.

2015

Janusz Muniak

Laureat

Nagrody Złotego Fryderyka

2015

W kategorii

Muzyka Jazzowa

Jazzowy saksofonista sopranowy i tenorowy, flecista, kompozytor i aranżer.

Urodził się 3 czerwca 1941 roku w Krakowie. Debiutował w 1960 roku w lubelskim zespole Witolda Miszczaka. W latach 1963 – 1974 był saksofonistą tenorowym krakowskiego zespołu Jazz Darings Tomasza Stańki, z którym nagrał trzy płyty: Music For K. (1970), Jazz Message From Poland (1972) i Purple Sun (1973). W 1964 roku wystąpił po raz pierwszy na Międzynarodowym Festiwalu Jazz Jamboree w Warszawie w Kwintecie Andrzeja Trzaskowskiego. Współpracował także z Krzysztofem Komedą, Kwartetem Jana Jarczyka oraz zespołami Jana Ptaszyna Wróblewskiego, z którymi nagrał sześć płyt, w tym: Kto tak pięknie gra (1973) i Sprzedawcy glonów (1973).

Od 1976 roku prowadzi własne zespoły. W roli lidera zadebiutował z kwintetem w składzie: Jerzy Bezucha, Marek Bliziński, Andrzej Dechnik, Janusz Muniak, Paweł Perliński. W 1979 roku w kwartecie z: Jerzym Bezuchem, Andrzejem Dechnikem, Jarosławem Śmietaną nagrał płytę Placebo (1982), na której znajdziemy cztery jego kompozycje, w tym: hard-bopową A-Tisket A-Zasket, funk-rockową Funky dla pani Hanki i piękną balladę liryczną Nie bądź na mnie zła. W zespołach Muniaka grali także: Andrzej Cudzich, Antoni Dębski, Paweł Jarzębski, Bogdan Kierach, Jacek Pelc, Krzysztof Zawadzki, Leszek Możdżer, Włodek Pawlik, Wojciech Puszek.

W 1986 roku ukazała się rejestracja koncertu Janusza Muniaka podczas XXXI Zaduszek Jazzowych w Krakowie. Kolejne płyty artysta nagrał m.in. ze Zbigniewem Wegehauptem i Michałem Miśkiewiczem: You Know These Songs (1994), Not So Fast (1995) i One And Four (1997).

Od końca lat 90. artysta zaprasza do współpracy muzyków młodego pokolenia, m.in: Marcina Ślusarczyka, Tomasza Grzegorskiego, Macieja Adamczaka, Sebastiana Frankiewicza i Michała Tokaja. Nagrywa nowe płyty: Just Friends (2000) z udziałem warszawskiej formacji Simple Acoustic oraz autorskie albumy: Spotkanie (1998) i Annie (2002).

Janusz Muniak koncertuje z wieloma zagranicznymi muzykami jazzowymi, współpracował m.in. z: Georgem Brucknerem, Dirkiem A. Dhonauem, Donem Cherrym, Freddim Hubbardem, Hankiem Mobleyem, Charliem Venturą, Hankiem Jonesem, Pierrem Pausgenem, Gerdem Schullerem. W roku 1990 i w latach 2006–2007 zwyciężył w ankiecie Jazz Top magazynu „Jazz Forum” w kategorii saksofon tenorowy. Od 1992 roku prowadzi w Krakowie Jazz Club „U Muniaka”, gdzie pod okiem Mistrza szlify zdobywają młodzi muzycy jazzowi.

Kazimierz Kord

Laureat

Nagrody Złotego Fryderyka

2015

W kategorii

Muzyka Klasyczna

Światowej sławy dyrygent, wieloletni dyrektor i kierownik artystyczny najważniejszych ośrodków kultury muzycznej w Polsce, w tym Filharmonii Narodowej przez prawie ćwierć wieku.

Urodził się 18 listopada 1930 roku w Podgórzu. Jest absolwentem Liceum Muzycznego w Katowicach w klasie fortepianu, a także uczniem Władimira Nilsena w Konserwatorium w Leningradzie (fortepian) oraz Artura Malawskiego i Witolda Krzemieńskiego w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej (obecnie Akademii Muzycznej) w Krakowie (dyrygentura).

Karierę rozpoczął w latach 1960–1962 od funkcji chórmistrza i dyrygenta w Operze Warszawskiej. Między 1962 a 1969 rokiem był dyrektorem i kierownikiem artystycznym Teatru Muzycznego w Krakowie, gdzie przygotował ok. trzydziestu premier baletowych i operowych – wśród nich we własnej reżyserii i ze scenografią Józefa Szajny – Fausta Charlesa Gounoda. To właśnie ten spektakl otworzył przed nim drzwi Gartnerplatztheater w Monachium, gdzie opracował między innymi Damę Pikową Czajkowskiego czy Zamek Sinobrodego Bartóka.

W latach 1969–1973 Kazimierz Kord stał na czele Wielkiej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia i Telewizji w Katowicach. Od 1977 do 2001 roku pełnił funkcję dyrektora i kierownika artystycznego Filharmonii Narodowej. W tym czasie zespół ugruntował swoją pozycję na światowych scenach i odbył ponad 30 wielkich tras koncertowych.

Kazimierz Kord dyrygował także wieloma zagranicznymi zespołami symfonicznymi: w Chicago, Cleveland, Pittsburghu, Detroit, Dallas, Cincinnati, Toronto, Londynie, Paryżu, Berlinie, Wiedniu, Rzymie, Petersburgu, Moskwie, Hamburgu, Kolonii, Frankfurcie. Wielokrotnie był gościnnym dyrygentem w Osace i Tokio. Na początku lat 80. przez sześć lat prowadził także Orkiestrę Südwestfunk w Baden-Baden. Realizował spektakle w teatrach operowych w Nowym Jorku (wieloletnia współpraca z Metropolitan Opera), Londynie (Covent Garden), Monachium, Düsseldorfie, Amsterdamie, Kopenhadze, San Francisco. W latach 2005–2006 był dyrektorem muzycznym Teatru Wielkiego – Opery Narodowej w Warszawie, gdzie poprowadził m.in. La Bohème Giacomo Pucciniego w reżyserii Mariusza Trelińskiego oraz Czarodziejski flet Mozarta w reżyserii Achima Freyera.

Zrealizował wiele nagrań dla wytwórni EMI, Philips, Decca. Dla firmy CD Accord nagrał m.in. wszystkie symfonie Ludwiga van Beethovena, a także prawykonanie utworu Missa pro pace Wojciecha Kilara, który zamówił u kompozytora na stulecie Filharmonii Warszawskiej.

Jest inicjatorem Forum Lutosławskiego – imprezy cyklicznej obejmującej koncerty połączone z prezentacją sztuk plastycznych oraz forum dyskusyjnym.

Laureat wielu nagród, wyróżnień i odznaczeń polskich i zagranicznych. W 2005 roku minister kultury Waldemar Dąbrowski odznaczył Kazimierza Korda Złotym Medalem Zasłużony Kulturze Gloria Artis.

W kilku filmach fabularnych wcielił się w rolę dyrygenta – zagrał m.in. jedną z głównych ról w filmie Krzysztofa Zanussiego Dusza śpiewa.

Lech Janerka

Laureat

Nagrody Złotego Fryderyka

2015

W kategorii

Muzyka Rozrywkowa

Muzyk rockowy, wokalista, basista, kompozytor i autor tekstów, założyciel legendarnego zespołu Klaus Mitffoch.

Urodził się 2 maja 1953 roku we Wrocławiu. Pod koniec lat 70. zadebiutował na scenie muzycznej, występując z żoną – Bożeną Janerką – na festiwalach piosenki studenckiej.
W 1979 roku założył zespół Klaus Mitffoch. Pierwsza płyta grupy, wydana pod tym samym tytułem, jest uznawana za przełomową i jedną z najważniejszych w historii polskiej muzyki rockowej, zarówno w warstwie muzyki jak i tekstów, stanowiących krytykę ówczesnego systemu. Najbardziej znane utwory z tej płyty to m.in. Jezu jak się cieszę czy Strzeż się tych miejsc. Album zdobył m.in. miano Albumu Lat 80. w plebiscycie czytelników magazynu „Tylko Rock”.
W 1984 roku Lech Janerka opuścił zespół, by rozpocząć karierę solową. Dwa lata później wydał płytę Historia podwodna. Nagrany w nieco spokojniejszej stylistyce album został świetnie przyjęty przez krytyków i słuchaczy. Na płycie pojawiło się po raz pierwszy oryginalne brzmienie przetwarzanej elektronicznie wiolonczeli, które było zasługą Bożeny Janerki, występującej z artystą do dziś. Z płyty Historia podwodna pochodzą takie utwory jak: Konstytucje, Niewole, Ta zabawa nie jest dla dziewczynek.
Kolejne albumy, m.in. Piosenki, Ur, Bruhaha, Fiufiu, czy Plagiaty ugruntowały pozycję Lecha Janerki na polskim rynku muzycznym. Artysta nagrodzony został pięcioma statuetkami FRYDERYK, przyznanymi przez Akademię Fonograficzną w kategoriach: Autor Roku (2002), Kompozytor Roku (2005), Album Roku Muzyka Alternatywna (2002 za album Fiufiu i 2005 za Plagiaty) oraz Piosenka Roku (2005 za utwór Rower). Płyta Plagiaty otrzymała także nagrodę
Superjedynka w kategorii Płyta Alternatywna, a teledysk do utworu Rower zdobył Grand Prix na Festiwalu Polskich Wideoklipów Yach Film.
Lech Janerka jest twórcą muzyki do filmów Chcę mi się wyć Jacka Skalskiego i Obcy musi fruwać Wiesława Saniewskiego. Wziął udział w nagraniu albumu Flota zjednoczonych sił zespołu Voo Voo, z którym często występował pod koniec lat 80. w Jarocinie.
Ma opinię twórcy niezależnego, oryginalnego, pozostającego poza głównym nurtem sceny rockowej. Jego teksty często opisują stan wojny jednostki ze światem, walki ze zniewoleniem, m.in. przy zastosowaniu takich środków stylistycznych, jak groteska, ironia, absurd. Janerka bawi się słowem, stosuje aliteracje, tworzy neologizmy. O swoich tekstach mówi jednak, że są proste – jego zdaniem to muzyka jest tą warstwą, która może nadać szczególne znaczenie nawet bardzo prostym tekstom.
Odznaczony w 2011 roku Krzyżem Oficerskim Odrodzenia Polski.

2014

Jarosław Śmietana

Laureat

Nagrody Złotego Fryderyka

2014

W kategorii

Muzyka Jazzowa

Polski gitarzysta jazzowy, kompozytor i pedagog

Urodził się 29 marca 1951 w Krakowie, zmarł 2 września 2013. Ukończył Wydział Jazzu i Muzyki Rozrywkowej Państwowej Wyższej Szkoły Muzycznej w Katowicach. W latach 1975-1981 był liderem legendarnej grupy Extra Ball. Później występował z Sounds, Symphonic Orchestra, Polish Jazz Stars, i w innych projektach. W roku 1972, występując z zespołem bluesowym Hall zdobył wyróżnienie na festiwalu Jazz nad Odrą. Lider grup Extra Ball, Sounds, Symphonic Orchestra i Polish Jazz Stars.Był autorem ponad dwustu kompozycji jazzowych.

W swojej karierze współpracował, grał i nagrywał z gwiazdami jazzowymi największego formatu – jak m.in. Art Farmer, Freddie Hubbard, Eddie Henderson, Gary Bartz, Vince Mendoza, John Abercrombie, Idris Muhammad, Lee Konitz, Bennnie Maupin, Zbigniew Seifert. Nagrania jego najnowszych płyt autorskich powstały w prestiżowych studiach Nowego Jorku. Występował z całą czołówką polskiej sceny jazzowej, m.in: Wojciechem Karolakiem, Zbigniewem Namysłowskim, Janem Ptaszynem Wróblewskim. Od 2002 roku zaangażowany był w projekty ze światowej sławy skrzypkiem Nigelem Kennedym.

Nagrał 31 płyt autorskich, w których występuje jako solista i lider – za płytę „Songs And Other Ballads” otrzymał w 1998 roku statuetkę Fryderyka. Od ponad dwudziestu lat fachowe pisma muzyczne („Jazz Forum”, „Gitara i Bass”) nadawały mu tytuł najwybitniejszego gitarzysty jazzowego, nie tylko w Polsce.

Twórczość Jarosława Śmietany nie zamykała się w ścisłych ramach jazzu. Rozwijając swój warsztat kompozytorski pisał utwory dla muzyków dotychczas grających tylko muzykę klasyczną, a także na potrzeby baletu, filmu, czy teatru. Komponował i aranżował również dla wybitnych postaci sceny teatralno-estradowej. Koncertował najczęściej ze swoim jazzowym trio i kwartetem, a także w projektach specjalnych z Nigelem Kennedy i innymi zaproszonymi gwiazdami światowego jazzu.

Za wybitne osiągnięcia Jarosław Śmietana został uhonorowany Nagrodą Prezydenta Miasta Krakowa i Nagrodą Państwową za popularyzację polskiej kultury za granicą. Otrzymał także prestiżową nagrodę Fundacji Kultury Polskiej „Złoty Laur” za mistrzostwo w sztuce. Pośmiertnie został odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski.

2 września 2013 gitarzysta zmarł w swoim domu w Krakowie, po wielomiesięcznej walce z rakiem mózgu. Prochy artysty spoczęły w Alei Zasłużonych na krakowskim Cmentarzu Rakowickim.

Konstanty Andrzej Kulka

Laureat

Nagrody Złotego Fryderyka

2014

W kategorii

Muzyka Klasyczna

Światowej sławy polski skrzypek i pedagog

Urodził się 5 marca 1947 r. w Gdańsku. Od czasów Liceum Muzycznego do końca studiów w Wyższej Szkole Muzycznej w Gdańsku pracował pod kierunkiem prof. Stefana Hermana.26 marca 1971 r. uzyskał dyplom ukończenia studiów z najwyższym wyróżnieniem. W roku 1964, będąc jeszcze uczniem Liceum Muzycznego, otrzymał dyplom z wyróżnieniem specjalnym na Międzynarodowym Konkursie im. Nicolo Paganiniego w Genui. We wrześniu 1966 roku zajął pierwsze miejsce na Międzynarodowym Konkursie Muzycznym Radiofonii Niemieckich w Monachium i tym samym rozpoczął międzynarodową karierę.

Wykonał ponad 2000 koncertów symfonicznych i recitali na całym świecie. Grał m. in. z takimi orkiestrami jak np. Filharmonia Berlińska, Chicago Symphony, Minneapolis, London Symphony, Konzertgebau Amsterdam, English Chamber. Występował na festiwalach muzycznych w Lucernie, Bordeaux, Berlinie, Brighton, Pradze, Barcelonie, Flandrii, Warszawie i wielu innych. W roku 1970 wziął udział w festiwalu muzycznym poświęconym Beethovenowi w jego 200 rocznicę urodzin.

W jego dorobku nagraniowym można wymienić między innymi koncerty Vivaldiego, Mozarta, Mendelssohna, Głazunowa, Lalo, Bartoka, Prokofiewa, Beethovena, Brahmsa, Karłowicza, Pendereckiego, Hindemitha i Szymanowskiego. Nagrał wiele sonat i utworów wirtuozowskich. Brał udział w nagraniach polskiej muzyki współczesnej (Penderecki, Lutosławski, Knapik, Bloch, Jabłoński).Za nagranie wszystkich utworów Karola Szymanowskiego otrzymał nagrodę specjalną Polskiego Radia. Również za nagranie dwóch koncertów Szymanowskiego otrzymał w Paryżu w roku 1981 nagrodę „Grand Prix du Disque”. Był pierwszym po Sternie wykonawcą I koncertu Krzysztofa Pendereckiego – grał ten utwór wielokrotnie w Europie i Ameryce Północnej.

Od 1984 roku jest solistą Filharmonii Narodowej. Od 1994 roku jest profesorem Uniwersytetu Muzycznego im. Fryderyka Chopina w Warszawie.

Otrzymał wiele wyróżnień m. in. nagrody Ministra Kultury i Sztuki, nagrodę Ministra Spraw Zagranicznych za wybitne zasługi w propagowaniu kultury polskiej za granicą, Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski, jak też wiele tytułów honorowych oraz odznaczeń okolicznościowych np. złote odznaki za pracę społeczną dla miasta Krakowa, czy za zasługi dla Gdańska.

Marek Jackowski

Laureat

Nagrody Złotego Fryderyka

2014

W kategorii

Muzyka Rozrywkowa

Polski muzyk rockowy, gitarzysta, kompozytor ponad stu piosenek, lider grupy Maanam.

Urodził się 11 grudnia 1946 w Starym Olsztynie, zmarł 18 maja 2013 w San Marco di Castellabate.

Ukończył filologię angielską na Uniwersytecie Jagiellońskim. Przygodę z muzyką zaczął jeszcze jako student – w latach 1965–67 grał w łódzkiej grupie Impulsy, którą następnie przekształcił we własny zespół – Vox Gentis. W Krakowie, gdzie przeprowadził się podczas studiów, Jackowski występował z Piwnicą pod Baranami i grupą Anawa (1969–73), z którą nagrał płyty: Marek Grechuta & Anawa (1970) i Korowód (1971). W latach 1971–75 grał również z zespołem Osjan.

W grudniu 1975 roku w Krakowie wraz z Milo Kurtisem Marek Jackowski założył zespół Maanam, którego został liderem i kompozytorem największych przebojów. W 1976 roku z Jackowskim i Kurtisem po raz pierwszy wystąpiła Kora. Wiosną 1977 r. do muzyków Maanamu dołączył John Porter. W 1979 roku Kora i Marek Jackowscy wraz z muzykami grupy Dżamble nagrali pierwszego singla, na którym znalazła się legendarna śpiewana przez Jackowskiego piosenka Oprócz. W 1980 roku ustalił się także ostatecznie skład zespołu: Kora, Marek Jackowski, Krzysztof Olesiński, Ryszard Olesiński i Paweł Markowski, a zespół odnotował udany debiut rockowy. W 1986 roku Maanam zawiesił działalność, a Marek Jackowski i Kora nagrali album Sie ściemnia.

W listopadzie 1991 roku Maanam powrócił na rynek z płytą Derwisz i anioł, która osiągnęła nakład ponad 120 tysięcy egzemplarzy. Po wydaniu kilku płyt w różnych składach (Róża, Łóżko, Klucz, Hotel Nirwana, Znaki szczególne), Maanam ponownie zawiesił działalność 31 grudnia 2008. Wspólnie z Januszem „Yaniną“ Iwańskim, Marek Jackowski założył wówczas nowy zespół The Goodboys, z którym nagrał płytę pod tym samym tytułem. Od 2011 roku Marek Jackowski występował gościnnie z zespołem Plateau na trasie koncertowej promującej ich czwarty album Projekt Grechuta.

Trzy dni przed śmiercią zakończył pracę nad swoim nowym autorskim albumem, który ukazał się w październiku 2013 roku nakładem wytwórni Universal Music Polska. Na płycie gościnnie wystąpili Anna Maria Jopek, Ania Wyszkoni, Ewa Prus, Maciej Maleńczuk, Piotr Cugowski i Muniek Staszczyk.

Do śmierci mieszkał w San Marco di Castellabate, pod Neapolem, wraz z żoną i trzema córkami. Zmarł na zawał serca.

2013

Jan Ekier

Laureat

Nagrody Złotego Fryderyka

2013

W kategorii

Muzyka Klasyczna

Pianista, kompozytor, edytor dzieł muzycznych i pedagog

Urodził się 29 sierpnia 1913 roku w Krakowie, w rodzinie o muzycznych tradycjach. Gry na fortepianie uczył się u Olgi Stolfowej, jednej z najwybitniejszych pianistek w Krakowie. W latach 1932-34 studiował muzykologię na UJ. Studia pianistyczne w latach 1934-1937 (u prof. Zbigniewa Drzewieckiego) i kompozytorskie w latach 1934-1939 (u prof. Kazimierza Sikorskiego) odbywał w Państwowym Konserwatorium Muzycznym w Warszawie. W 1936 r. uzyskał III nagrodę na Konkursie Kompozytorskim Towarzystwa Wydawniczego Muzyki Polskiej za Suitę góralską na orkiestrę. Na III Międzynarodowym Konkursie Pianistycznym im. Fryderyka Chopina w Warszawie w 1937 roku zdobył VIII nagrodę. Podczas okupacji należał do najaktywniejszych muzyków walczącego podziemia. Po zakończeniu wojny kontynuował działalność koncertową.

Jeszcze w Krakowie, w r. 1932/33 Jan Ekier uczył solfeżu w Szkole Muzycznej im. Wł. Żeleńskiego. Po wojnie zajął się kształceniem pianistów, m.in. prowadził klasę fortepianu w Państwowej Średniej Szkole Muzycznej w Lublinie. W r. 1947/48 pełnił obowiązki rektora Państwowej Wyższej Szkoły Muzycznej w Sopocie. W l. 1953-2000 kształcił pianistów w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Warszawie (później Akademii Muzycznej, obecnie Uniwersytecie Muzycznym Fryderyka Chopina) – był kierownikiem I Katedry Fortepianu w l. 1964-1972 i 1974-2000. Wśród jego licznych wychowanków są m. in. P. Paleczny, B. Kawalla, A. Paleta-Bugaj, A. Jastrzębska-Quinn, T. Takahashi, I. Wyrzykowska-Mondelska, M. Szmyd-Dormus, A. Bereżyński. Po 1960 r. Jan Ekier prowadził wiele kursów mistrzowskich, m.in. w Niemczech, Francji, Włoszech, Holandii, Brazylii, Japonii i Chinach.

Działalność edytorską rozpoczął tuż po wojnie. W ramach PWM-owskiej serii nutowej Pedagogiczna Biblioteka Fortepianowa początkowo we współpracy z Zb. Drzewieckim, J. Hoffmanem i A. Riegerem przygotował zeszyty Gam i pasaży oraz dzieła J. S. Bacha dla dzieci i młodzieży, następnie samodzielnie opracował m. in. Inwencje, Koncert włoski, Chromatyczną fantazję i fugę, Suity francuskie. W roku 1959 został redaktorem naczelnym Wydania Narodowego Dzieł Fryderyka Chopina. Pierwszy tom – Ballady ukazał się w 1967 roku.

Od roku 1949, z wyjątkiem V Konkursu Chopinowskiego, Jan Ekier był jurorem kolejnych konkursów powojennych. W r. 1985, 1990, 1995 – pełnił funkcję przewodniczącego jury a w roku 2000, 2005 i 2010 był przewodniczącym honorowym jury. Jan Ekier był wielokrotnie zapraszany do udziału w jury międzynarodowych konkursów pianistycznych, m. in. w Budapeszcie (1956), Lipsku (1964), Bolzano (1975, 1977), Genewie (1975, 1986), Monachium (1977), Tel Awiwie (1980).

Jan Ekier był wielokrotnie nagradzany za wybitne osiągnięcia artystyczne i naukowe. W roku 1995 został mu nadany tytuł Doktora Honoris Causa Akademii Muzycznej im. Fryderyka Chopina w Warszawie. W 1998 r. otrzymał Nagrodę Chopinowską przyznawaną przez Międzynarodową Fundację im. F. Chopina. W roku 2000 Jan Ekier został uhonorowany Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski. W roku 2005 otrzymał nagrodę Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego – Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”. Dwa lata później w 2007 r. został wyróżniony nagrodą im. Cypriana Kamila Norwida „Dzieło Życia” przyznawaną przez Samorząd Województwa Mazowieckiego. W roku 2010 Jan Ekier został odznaczony Orderem Orła Białego.

Józef Skrzek

Laureat

Nagrody Złotego Fryderyka

2013

W kategorii

Muzyka Rozrywkowa

Józef Skrzek jest obecny na polskiej scenie nieprzerwanie od 1969 roku. Zaczynał jako basista o rozpoznawalnym brzmieniu, by z czasem okazać się wirtuozem wszelakich instrumentów klawiszowych, z ulubionymi syntezatorami Mooga na czele.

Jako profesjonalista debiutował w 1970 roku w zespole Breakout. Rok później założył Silesian Blues Band, który – po dwóch latach intensywnej współpracy z Czesławem Niemenem (jako Grupa Niemen) – przekształcił się w SBB, jeden z najważniejszych polskich zespołów rockowych wszech czasów, który podbijał Europę w czasie, kiedy większości polskich artystów nawet nie śniły się regularne trasy koncertowe na Zachodzie.
Grupa brała udział w wielkich festiwalach (Roskilde, Festival der Jugend), stając na jednej scenie obok takich gwiazd, jak Bob Marley, Elton John, Mahavishnu Orchestra czy Soft Machine. W Polsce SBB grywało niekiedy po cztery koncerty dziennie w jednej sali – a biletów i tak brakowało. Zespół nagrał kilkanaście płyt w Polsce, Niemczech i Czechosłowacji. To energetyczne trio reaktywowało się po latach i z powodzeniem tworzy do dziś. Obecnie Józef Skrzek i Apostolis Anthimos współpracują w ramach SBB z wybitnymi perkusistami o światowej sławie (m.in. Paul Wertico – wieloletni współpracownik Pata Metheny’ego).Od początku lat 80. Józef Skrzek z powodzeniem działa jako solista, szukając wciąż nowych form wyrazu. Nagrał wiele płyt, gdzie rock, jazz, elektronika i elementy folku mieszają się w jedną, niepowtarzalną całość. Występuje w kościołach, gdzie brzmienie organów łączy z syntezatorami. Gra muzykę elektroniczną połączoną z projekcją sztucznego nieba w polskich planetariach. Koncertuje z muzykami legendarnego Tangerine Dream. Tworzy duże multimedialne widowiska osadzone w nietypowych lokalizacjach – opuszczona kopalnia srebra w Reptach, zbocze góry Stecówka, latarnia morska w Kołobrzegu czy ściana zamku w Będzinie. Pisze muzykę filmową (m.in. dla Jerzego Skolimowskiego, Lecha Majewskiego czy Piotra Szulkina), regularnie zajmuje się także ilustracjami dźwiękowymi dla teatru. Na swoim koncie ma setki piosenek, utworów instrumentalnych, a nawet… operę „Pokój Saren”.
Wciąż nie spoczywa na laurach – regularnie koncertuje, przygotowuje kilka nowych projektów studyjnych, rozpoczął też pionierskie na polskim rynku udostępnianie swoich archiwów w formie cyfrowej. I dalej – zgodnie z mottem swojego najważniejszego projektu, SBB – wciąż szuka, burzy i buduje…

Tomasz „Szakal” Szukalski

Laureat

Nagrody Złotego Fryderyka

2013

W kategorii

Muzyka Jazzowa

Jeden z najwybitniejszych polskich, a zarazem europejskich saksofonistów jazzowych

Tomasz Szukalski, urodził się w Warszawie 8 stycznia 1948 roku, zmarł 2 sierpnia 2012 roku w Piasecznie. Od najmłodszych lat przejawiał wyjątkowy talent do muzyki, miał absolutny słuch i niezwykłą pamięć muzyczną. Przeszedł wszystkie kolejne etapy edukacji muzycznej. Uczył się gry na klarnecie w Liceum Muzycznym, a następnie na Wydziale Instrumentalnym Państwowej Wyższej Szkoły Muzycznej w Warszawie, gdzie jego profesorem był Ludwik Kurkiewicz.

Dyplom magistra sztuki obronił jako saksofonista wiele lat później, w 2003 roku, w Akademii Muzycznej w Katowicach. Jeszcze będąc w liceum, mając 16 lat zaczął grać na klarnecie jazz tradycyjny, w zespole Six Dixielanders, z którym występował m.in. w klubie Stodoła. Razem z kolegą szkolnym, kontrabasistą Pawłem Jarzębskim, został członkiem zespołu towarzyszącego grupie wokalnej Partita, która śpiewała ujazzowione transkrypcje Bacha, w stylu zbliżonym do Swingle Singers. Z zespołem tym debiutował jako saksofonista podczas koncertu „Nowe twarze polskiego jazzu” na Jazz Jamboree 67.

Stał się bywalcem warszawskich jam sessions. Grywał w Hybrydach, Dziekance i Stodole. Będąc solistą Big Bandu Stodoła w roku 1971 roku zdobył I Nagrodę Indywidualną w konkursie Jazzu nad Odrą we Wrocławiu.

Niemal natychmiast został członkiem i jednym z głównych solistów Studia Jazzowego Polskiego Radia Jana Ptaszyna Wróblewskiego, współpracował również z formacją Ptaszyna SPPT Chałturnik, a także innym liderami polskiego jazzu, jak m.in. Włodzimierz Nahorny i Janusz Muniak. W roku 1972 przyłączył się do zespołu Zbyszka Namysłowskiego. Był współtwórcą sukcesów naszego czołowego alcisty w okresie jego największej świetności, grał na płytach, które weszły do kanonu polskiego jazzu: „Winobranie” (1973) i „Kujaviak Goes Funky” (1975).

Nawiązał następnie współpracę z Tomaszem Stańką. W grudniu 1975 roku brał udział, obok Dave’a Hollanda i Edwarda Vesali, w nagraniu „Balladyny” – pierwszej płyty naszego trębacza wydanej przez ECM. Razem ze Stańką, Vesalą i Peterem Warrenem współtworzył międzynarodowy kwartet TWET, z którym koncertował w wielu europejskich krajach, zwłaszcza w Skandynawii. Uczestniczył w nagraniu kilku płyt Vesali, m.in. „Satu”, którą wydało ECM.

W 1977 roku wspólnie ze Sławkiem Kulpowiczem, Pawłem Jarzębskim i Januszem Stefańskim Szukalski założył słynny The Quartet. Zespół o coltrane’owskich inspiracjach istniał trzy lata – występując na festiwalach europejskich, a także w Stanach, m.in. w nowojorskim klubie Village Vanguard, nagrał w swoim czasie dwie płyty, w tym jedną dla fińskiej wytwórni Leo Records – „Loaded” (podwójny album The Quartet z zapisem nagrania radiowego i koncertowego został wydany pod koniec roku 2012).

Szukalski grał zarówno muzykę jazzową, jak i rockową i bluesową. W latach 1980-1981 współpracował z Józefem Skrzekiem, nagrywając wspólnie kilka płyt, m.in. „Ambitus Extended” i „Wojna światów”. Kilka lat później koncertował także i nagrywał ze Stanisławem Sojką („Radioaktywny”) i Tadeuszem Nalepą (m.in. „Sen Szaleńca”, „Absolutnie”).

W listopadzie 1981 roku został zaproszony przez Joachima Berendta do Baden-Baden na sesję w rozgłośni Südwestfunk pod hasłem „Tribute to Coltrane”, w której uczestniczyli również m.in. Rashied Ali, John Surman i Albert Mangelsdorff.

W połowie lat 80. sensacją było trio Time Killers – Wojtkiem Karolakiem/Tomasz Szukalski/Czesławem Bartkowskim. Album tej super formacji został uznany w ankiecie krytyków „Jazz Forum” za najwybitniejszą płytę polskiego jazzu tamtej dekady. Przez wiele lat Szukalski zajmował pierwsze miejsce w ankiecie Jazz Top czytelników „Jazz Forum” jako najlepszy w Polsce saksofonista tenorowy i sopranowy, doskonale grał też na klarnecie basowym.

W drugiej połowie lat 80. powołał do życia własny Kwartet, z którym nagrał albumy „Body And Soul” i „Tina Blues”. Mistrzowskie interpretacje jazzowych ballad zaprezentował także na solowej płycie „Tina Kamila”, nagranej z towarzyszeniem Grand Standard Orchestra p/d Ptaszyna Wróblewskiego. W roku 1986 z pianistą Januszem Szprotem tworzył gospelowo-bluesowo-jazzowe Duo Sz-Sz, które koncertowało w wielu krajach.

Przez ponad 20 lat współpracował z pianistą Arturem Dutkiewiczem – w kwartecie („Lady Walking”) i duecie. Nagrywał i koncertował z Jarkiem Śmietaną (m.in. „A Story of Polish Jazz”), w trio z Karolakiem i Krzysztofem Dziedzicem, w kwintecie i kwartecie z Piotrem Wojtasikiem („Escape”), Anthimosem Apostolisem, Wojtkiem Majewskim („Grechuta”, „Zamyślenie”), okazjonalnie z Simple Acoustic Trio. Jako solistę zapraszali go na swoje nagrania wokaliści, m.in. Grażyna Auguścik, Anna Maria Jopek, Aga Zaryan, Grzegorz Karnas. Jego dyskografia obejmuje ponad 100 płyt.

Pod koniec życia ze względu na pogarszający się stan zdrowia przez kilkanaście miesięcy mieszkał w Domu Artysty Weterana w Skolimowie. Po raz ostatni zagrał w grudniu 2010 roku w Kościele Wizytek w Warszawie.

2012

Marek Karewicz

Laureat

Nagrody Złotego Fryderyka

2012

W kategorii

Muzyka Rozrywkowa

Polski artysta-fotografik specjalizujący się w zdjęciach muzyków jazzowych i rockowych, a także dziennikarz muzyczny, radiowy i telewizyjny oraz prezenter dyskotek i animator jazzu

Jako nastolatek Karewicz grywał na trąbce i kontrabasie w zespołach jazzowych. Wyłącznie fotografią zajął się od końca lat 50-tych za namową Leopolda Tyrmanda.

Karewicz wykonał zdjęcia składające się na archiwum 2 milionów negatywów. Fotografował m.in. ostatnią trasę koncertową Milesa Davisa i europejską trasę koncertową Raya Charlesa. Jest autorem ok. 1500 okładek płytowych – m.in. serii „Polish Jazz” oraz uznawanej za przełomową w historii polskiego rocka płyty „Blues” grupy Breakout. Przygotował też okładki płyt Ewy Demarczyk, Niebiesko Czarnych, Czerwonych Gitar, Ireny Santor, Sławy Przybylskiej, Maryli Rodowicz, Stana Borysa i Jerzego Połomskiego.

Jest członkiem Związku Polskich Artystów Fotografików (numer legitymacji: 007). Odznaczony został honorowym tytułem „La FIAP” (Fédération Internationale de l’Art Photographique). Przez wiele lat związany był z warszawskimi klubami muzycznymi: „Hybrydy”, „Remont” oraz Jazz Club „Tygmont”.

W jego archiwum ukryta jest prawie cała historia polskiego jazzu i panteon największych gwiazd. Chyba nikt w Europie nie zrobił tylu jazzowych fotografii co Marek Karewicz. On sam jest żywą legendą tej muzyki. Fotografuje prawie od samego początku, tzn. od czasu kiedy jazz wyszedł z podziemia. Był w tłumie rozgorączkowanych fanów maszerujących przez miasto w pochodzie nowo-orleańskim na I Festiwalu Muzyki Jazzowej w Sopocie w 1956 roku. Nie miał wtedy przy sobie aparatu, za to wziął trąbkę, bo łudził się, że znajdzie okazję do zagrania z kolegami. Pół roku później występował na otwarciu klubu „Hybrydy” w zespole SixBoysStompers. Usłyszał go Leopold Tyrmand i poradził życzliwie, żeby raczej zajął się fotografią. Marek nigdy już więcej nie wziął instrumentu do ręki. Zresztą szybko się zorientował, że aparat fotograficzny stanowi niezawodną przepustkę na wszystkie imprezy. Od tamtego czasu nie opuścił żadnego Jazz Jamboree, ani żadnego Jazzu nad Odrą – był i jest wszędzie, gdzie grają jazz. Jego sposób pracy zna każdy bywalec koncertów. Kiedy zespół zaczyna grać, tłum ludzi z aparatami rzuca się na oślep w kierunku sceny. Marek pozostaje w tyle. Słucha muzyki i czeka na właściwy moment. Rozluźniony, pewnym krokiem podchodzi do rampy i spokojnie celuje w upatrzony wcześniej punkt. Kilka razy zwalnia spust migawki i znika. Na kliszy pozostaje utrwalona sylwetka muzyka z instrumentem, jego twarz, ekspresja, grymas, gest, feeling, który może powiedzieć o muzyce więcej niż wnikliwa recenzja. Wystawa Marka Karewicza pt. „ThisIs Jazz” to jedna z najbardziej kompletnych kolekcji sław jazzu, jakie kiedykolwiek udało się zgromadzić. Pokazywana była od Uralu po Chicago. Karewicz dopiero niedawno był w ojczyźnie jazzu, ale jazz Ameryki nosi w sercu od zawsze. Jak powiedział na otwarciu ekspozycji swoich zdjęć pt. „Willis Conover w Polsce”, to właśnie Willis nauczył go czym jest wolność. Jazz i fotografia to dla niego nie tylko zawód, hobby i pasja, to po prostu styl życia.

Tomasz Stańko

Laureat

Nagrody Złotego Fryderyka

2012

W kategorii

Muzyka Jazzowa

Tomasz Stańko międzynarodowej sławy artysta jazzowy, trębacz i kompozytor. Niepowtarzalne dźwięki jego trąbki brzmią w najbardziej prestiżowych salach na świecie, a jego muzykę wydaje renomowana monachijska wytwórnia ECM Records.

Zaczął grać w końcu lat 50. na jazzowej scenie Krakowa. Joachim Ernst Berendt pisał o nim, że był pierwszym w Europie trębaczem grającym free. W latach 60. Stańko stał się filarem kwintetu Krzysztofa Komedy, z którym nagrał arcydzieło europejskiego jazzu, album „Astigmatic”.
W początku lat 70. na czele własnego zespołu Tomasz Stanko Quintet, wszedł do czołówki free jazzu i pojawiał się na najważniejszych europejskich festiwalach. Pozycję tę utwierdziły kolejne projekty: Unit z Adamem Makowiczem oraz kwartet prowadzony z Edwardem Vesalą, zespół, z którym w 1975 roku rozpoczął współpracę z wytwórnią ECM. Wydany wówczas album „Balladyna”, stał się legendą po obu stronach Atlantyku. W latach 80. Stańko grywał w orkiestrach Cecila Taylora, prowadził zespoły C.O.C.X. i Freelectronic, do których wprowadzał inspiracje muzyką reggae, latino, elektroniką oraz rapem.
W latach 90. zaczął się powrót Stańki na jazzowy szczyt i kolejna faza współpracy z wytwórnią ECM. Jego nowy kwartet z Bobo Stensonem, Andersem Jorminem i Tony Oxley’em okrzyknięto najlepszą jazzową grupą dekady – rzadka najwyższa ocena płyty „Leosia” w „Penguin Jazz Guide”.
Wydany w 1997 roku album „Litania”, który zaprezentował światu muzykę Krzysztofa Komedy stał się jego pierwszym światowym bestsellerem. Dzięki płytom „Soul of Things” i „Suspended Night” nagranym z młodym polskim kwartetem na początku nowego wieku Stańko przebił się na rynek amerykański, gdzie od tamtej pory regularnie koncertuje. W 2002 został pierwszym laureatem European Jazz Prize przyznawanej w Wiedniu, dwa lata później odznaczono go w Polsce wysokim odznaczeniem państwowym, Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski.
Od ośmiu lat regularnie pojawia się w pierwszej dziesiątce trębaczy prestiżowej dorocznej ankiety amerykańskiego magazynu „Down Beat”. Ta sama ankieta honorowała go również w roli kompozytora. Jako lider wydał 37 albumów, jest również autorem muzyki do wielu filmów i spektakli teatralnych.
Od 2008 roku mieszka w Nowym Yorku na Manhattanie. Jego najnowsza płyta to „Dark Eyes” nagrana w 2009 roku z nowym skandynawskim kwintetem. Wśród jego aktualnych projektów znalazły się też zespoły z nowojorskimi muzykami, m. in. Lee Konitzem i Craigiem Tabornem. W 2010 ukazała się w Polsce autobiografia artysty, „Desperado”, która stała się bestsellerem. W roku 2011 Instytut Smithsona, największy na świecie kompleks muzeów i ośrodków edukacyjno-badawczych, wydał sześciopłytową kompilację “Jazz: The Smithsonian Anthology”, którą zamyka utwór Tomasza Stańko, “Suspended Night Variation VIII”, wyróżniając go tym samym jako niewielu z Europejczyków.
W tym samym roku prezydent Bronisław Komorowski odznaczył Tomasza Stańko Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski.

Wojciech Kilar

Laureat

Nagrody Złotego Fryderyka

2012

W kategorii

Muzyka Klasyczna

Wybitny kompozytor, autor słynnych dzieł orkiestrowych (m.in. Krzesany -1974,Kościelec 1909 -1976, Orawa -1986), wokalno-instrumentalnych (m.in. Exodus -1981), koncertów fortepianowych, a także kompozycji muzyki sakralnej (m.in. Missa pro pace - 2000).

Twórca muzyki filmowej, współpracujący z najwybitniejszymi reżyserami polskimi i zagranicznymi, m.in. Andrzejem Wajdą (Ziemia obiecana – 1974, Smuga Cienia – 1976, Kronika wypadków miłosnych – 1985, Pan Tadeusz – 1999, Zemsta – 2002), Krzysztofem Zanussim (Struktura kryształu – 1969, Bilans kwartalny – 1975, Barwy ochronne – 1976, Cwał – 1996, Brat naszego Boga – 1997, Życie jako śmiertelna choroba przenoszona drogą płciową – 2000, Suplement – 2001, Persona non grata – 2005), Markiem Piwowskim (Rejs – 1970) Krzysztofem Kieślowskim (Przypadek – 1981), Francisem Fordem Coppolą (Drakula – 1992)i Romanem Polańskim (Śmierć i dziewczyna – 1994, Dziewiąte Wrota – 1999, Pianista – 2002).
Urodził się 17 lipca 1932 roku we Lwowie. Zmuszony do opuszczenia rodzinnego miasta w 1944 roku, po krótkich okresach pobytu w Krośnie, Rzeszowie i Krakowie, osiadł na stałe w Katowicach. Studiował w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Katowicach grę na fortepianie i kompozycję w klasie Bolesława Woytowicza. Studia ukończył w 1955 roku, uzyskując dyplom z wyróżnieniem. W tym samym roku jego utwór Mała uwertura zdobył II nagrodę na Konkursie Utworów Symfonicznych na V Festiwalu Młodzieży w Warszawie. Ten sam utwór – jeszcze w konwencji neoklasycznej – został zaprezentowany w 1956 roku na pierwszym festiwalu muzyki współczesnej Warszawska Jesień.
Przez wiele lat Wojciech Kilar był prezesem Oddziału Związku Kompozytorów Polskich w Katowicach, a w latach 1979-1981 pełnił funkcję wiceprezesa w jego Zarządzie Głównym. Wchodził także w skład Komisji Repertuarowej Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Współczesnej „Warszawska Jesień”. W 1977 roku został członkiem-założycielem Towarzystwa im. Karola Szymanowskiego w Zakopanem i przez dwie kolejne kadencje był jego wiceprezesem. Jest również członkiem Związku Podhalan.
Za swoją działalność artystyczną otrzymał wiele nagród, m.in. Nagrodę Ministra Kultury i Sztuki (1967, 1975, 2003), Nagrodę Związku Kompozytorów Polskich (1975), Złote Berło Fundacji Kultury Polskiej (2000). W 1989 roku został wyróżniony Nagrodą Artystyczną Komitetu Kultury Niezależnej NSZZ „Solidarność”.
W 1999 roku otrzymał tytuł doktora honoris causa Uniwersytetu Opolskiego. Od tego roku jest także członkiem zwyczajnym Polskiej Akademii Umiejętności. W marcu 2007 r. otrzymał od Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie medal „Fides et Ratio”. W 2008 roku został odznaczony Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski. Wojciech Kilar jest także laureatem specjalnej, jubileuszowej nagrody Totus 2009, przyznawanej przez Fundację Konferencji Episkopatu Polski „Dzieło Nowego Tysiąclecia”.

2011

Jerzy Maksymiuk

Laureat

Nagrody Złotego Fryderyka

2011

W kategorii

Muzyka Klasyczna

Jerzy Maksymiuk urodził się w Grodnie. Studia muzyczne zwieńczyły trzy dyplomy: z pianistyki (klasa Jerzego Lefelda), kompozycji (klasa Piotra Perkowskiego) i dyrygentury (klasa Bogusława Madeya).

W roku 1961 zdobył I nagrodę na Ogólnopolskim Konkursie Pianistycznym im. Ignacego Jana Paderewskiego w Bydgoszczy, ale pianistykę porzucił na rzecz dyrygentury. W 1972 roku założył Polską Orkiestrę Kameralną, którą wkrótce wielu krytyków uznało za jedną z najlepszych orkiestr na świecie. POK koncertowała pod jego batutą na całym świecie w tak prestiżowych salach jak Carnegie Hall, London Proms, Wiener Ferein i oczywiście w Polsce. Sukcesem był także kontrakt z wytwórnią płytową EMI.W roku 1975 Maksymiuk został pierwszym dyrygentem WOSPR-u (dwukrotne tournée europejskie i w Stanach Zjednoczonych). Lata 1983-1991 to okres owocnego szefowania BBC Scottish Symphony Orchestra, wielu koncertów i tournée z tym zespołem(m.in. Koncerty Promenadowe w Londynie). Tytuł Conductor Laureate przyznany artyście jest wyrazem uznania dla jego osiągnięć w BBC SSO. W roku 1990 Jerzy Maksymiuk rozpoczął współpracę z English National Opera, gdzie poprowadził premierowe przedstawienie „Don Giovanni” i „ Zemsta nietoperza”. Następne lata wypełniły koncerty w wielu prestiżowych salach, m.in. dyrygował koncertem otwierającym salę Filharmonii w Belfaście. Na swym koncie ma koncerty z tak znanymi orkiestrami jak: London Symphony Orchestra, London Philharmonic Orchestra, Philharmonia Orchestra, Orchestre National de France, Tokyo Metropolitan Symphony Orchestra. Zawsze koncertował także w kraju, często z wyróżnianą przez siebie Sinfonią Varsovią. Nagrał ok.100 płyt, m.in. dla wytwórni EMI (13 płyt), Hyperion, Naxos. Wiele uhonorowanych zostało prestiżowymi nagrodami, m.in. Wiener Floeten Uhr za interpretacje Mozarta z POK (1982), Gramophone Award za „Best Concerto of the Year” (1992) z nagraniem „The Confession of Isobel Gowdie” Jamesa Macmillana, w 1995 roku Hyperionu za koncerty fortepianowe Medtnera (solista Nikolai Demidenko). W Polsce wielokrotnie jego nagrania zdobywały „Fryderyka”, m.in. album „Witold Lutosławski” nagrany z Sinfonią Varsovią, Januszem Olejniczakiem i Olgą Pasiecznik. Maksymiuk zawsze propagował muzykę współczesną. Jest jednym z założycieli Polskiego Towarzystwa Muzyki Współczesnej. Wielokrotnie brał udział w „Warszawskiej Jesieni” (dwie nagrody „Orfeusza”), a w różnych krajach dokonał prawykonań ok. 200 współczesnych utworów. W uznaniu tych zasług Strathclyde University w Glasgow uhonorował go tytułem Doktor of Letters. Elgar Society przyznało mu złoty medal za popularyzowanie muzyki Edwarda Elgara. Maksymiuk to także kompozytor (muzyka symfoniczna, kompozycje kameralne, balet, pieśni, muzyka filmowa). Ostatnio napisane kompozycje to m.in. oratorium „Arbor vitae” (2003), cykl pieśni „Czerwony księżyc” (2004), „Szepty i krzyk marzeń”- utwór na wiolonczelę i orkiestrę kameralną(2005) „, „Cztery kolory”- koncert na dwoje skrzypiec i orkiestrę kameralną (2006), „Struny życia” – na dużą orkiestrę, organy, perkusję i dzwony kościelne (2007),”Norwidiana” (2008) – na dwa soprany, mezzosopran i orkiestrę. Odznaczony m.in. Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski i Złotym medalem „Gloria Victis. Szczyci się także Super Wiktorem. Białystok przyznał mu tytuł Honorowego Obywatela Miasta.

Wojciech Młynarski

Laureat

Nagrody Złotego Fryderyka

2011

W kategorii

Muzyka Rozrywkowa

Poeta, satyryk, reżyser, autor i wykonawca szesnastu autorskich płyt. Wybitny tłumacz przybliżający twórczość m.in. Jacques’a Brela i Włodzimierza Wysockiego. Autor tekstów dla Ewy Bem, Maryli Rodowicz, Skaldów, Krystyny Prońko, Wiesława Gołasa. Autor librett operowych i musicalowych.

Arcymistrz słowa polskiego, nieugięty strażnik najwyższych wzorców estetycznych i etycznych w polskiej piosence. Niezrównany obserwator rzeczywistości i przemian społecznych. Podnoszący do rangi poezji pisanie o „kartoflance”. Autor mający, jak sam przyznawał, „gust tak wypaczony, że lubi wrony”, zawierający w kilku linijkach tekstu „W Polskę idziemy”, „Ułańskiej fantazji”, czy „Przyjdzie walec i wyrówna” nasz zbiorowy portret. Już przed 50 laty przewidział, w sposób graniczący z jasnowidzeniem, dzisiejszą normę polityczną i medialną, pisząc: „ludzie to lubią, ludzie to kupią, byle głośno, byle na chama, byle głupio”.

Kawaler Krzyża Oficerskiego Orderu Odrodzenia Polski, laureat Złotego Medalu Gloria Artis oraz Diamentowego Mikrofonu i Złotego Berła Fundacji Kultury Polskiej.

Włodzimierz Nahorny

Laureat

Nagrody Złotego Fryderyka

2011

W kategorii

Muzyka Jazzowa

Włodzimierz Nahorny należy do panteonu najwybitniejszych artystów polskiego jazzu, zapisał się złotymi głoskami nie tylko w historii muzyki jazzowej i rozrywkowej – jego bogata i rozległa twórczość wykracza daleko poza granice obu gatunków. Znakomity pianista, saksofonista, flecista, kompozytor, autor przebojów, twórca muzyki teatralnej i filmowej, aranżer i lider obecny jest na estradzie już ponad pół wieku.

Włodzimierz Nahorny urodził się 5 listopada 1941 roku w Radzeniu Podlaskim. Przeszedł wszystkie szczeble muzycznej edukacji. Jest absolwentem PWSM w Sopocie w klasie klarnetu (1960-64). W maju 2009 r. Włodzimierz Nahorny obronił pracę doktorską pod tytułem „Twórczość Fryderyka Chopina jako źródło inspiracji w muzyce jazzowej”. Wykłada obecnie na Akademii Muzycznej w Gdańsku.

Karierę muzyka jazzowego rozpoczął jeszcze jako licealista, gdy w 1959 utworzył swój pierwszy kwartet Little Four. W tym samym czasie nawiązał współpracę z legendarnym teatrem studenckim Bim-Bom, grał w North Coast Combo, a także – jako klarnecista – w zespole tradycyjnym Tralabomba Jazz Band. W 1962 roku zadebiutował na festiwalu Jazz Jamboree w Warszawie grając na saksofonie altowym w Big Bandzie Jana Tomaszewskiego.

Na krajowej scenie wypłynął w roku 1965, triumfując na Jazzie nad Odrą we Wrocławiu, gdzie zdobył dwie pierwsze nagrody – solistyczną oraz ze swoim triem zespołową. W 1966 roku otrzymał II nagrodę na Światowym Konkursie Jazzu Nowoczesnego w Wiedniu (w jury zasiadali m.in. Joe Zawinul i Julian „Cannonball” Adderley), zaś rok później, również w Wiedniu, wywalczył I nagrodę indywidualną (oraz II zespołową), którą wręczył mu osobiście sam Duke Ellington!

Druga połowa lat 60-tych to okres współpracy z Andrzejem Trzaskowskim (m.in. coroczne wyjazdy na International Jazz Workshop w Hanowerze i Hamburgu, udział w sesji „Seant” Sekstetu Trzaskowskiego z Tedem Cursonem), Andrzejem Kurylewiczem, nagranie pierwszej autorskiej płyty pt. „Heart” (1967), początek długoletniej kolaboracji ze Studiem Jazzowym PR Jana Ptaszyna Wróblewskiego.

Pod koniec dekady objawił się też Nahorny jako pionier fuzji jazzu i rocka na koncertach i w nagraniach ze słynną grupą Breakout, z którą nagrał trzy płyty, m.in. „Na drugim brzegu tęczy”. Epizod ten przyniósł mu olbrzymią popularność.

W roku 1972 na Festiwalu Piosenki Polskiej w Opolu Nahorny zdobył I nagrodę za piosenkę „Jej portret” (ze słowami Jonasza Kofty, w wykonaniu Bogusława Meca). Piosenka ta stała się jednym z największych przebojów polskiej muzyki rozrywkowej, jednym z trzech najpopularniejszych polskich „standardów jazzowych”, obok kołysanki „Rosemary’s Baby” Krzysztofa Komedy i „Polskich dróg” Kurylewicza.

Pod koniec lat 70. Nahorny na dłuższy czas usunął się w cień, angażując się jako muzyk orkiestrowy na pasażerskich statkach oceanicznych. Powrócił na polskie estrady w pierwszej połowie lat 90., ze zdumiewającą energią, zaskakując fajerwerkami pomysłów i artystycznych wzlotów.

Od 1993 roku prowadzi własne Trio (z Mariuszem Bogdanowiczem – kontrabas, Piotrem Biskupskim – perkusja) oraz Sextet (Dorota Miśkiewicz – wokal, skrzypce; Henryk Gembalski – skrzypce, Wojciech Staroniewicz – saksofon tenorowy i sopranowy, Bogdanowicz – b, Biskupski – dr).

Ze zespołami tymi dokonał wielu nagrań, dając się poznać jako subtelny, ale i błyskotliwy technicznie pianista, obdarzony fantazją i liryczną wrażliwością kompozytor, a także nowatorski interpretator – na gruncie jazzu – muzyki Chopina, Szymanowskiego, Karłowicza. Ambitną serię jazzowych interpretacji wielkich polskich klasyków zainicjował w 1997 roku projekt „Nahorny-Szymanowski Mity” – 1997. Trzy lata później płyta „Fantazja Polska – Nahorny-Chopin” uzyskała nominację do nagrody Fryderyk w kategorii Jazzowy Album Rok, zaś sam Nahorny został laureatem Fryderyka w kategorii Jazzowy Muzyk Roku. W 2002 roku ukazał się „Koncert – Nahorny-Karłowicz” z gościnnym udziałem K.A. Kulki i Janusza Strobla. To tylko wybrane nagrania Nahornego z tego niezwykle twórczego i płodnego okresu.

W 2008 Status Złotej Płyty uzyskał album „Pogadaj ze mną” zawierający 16 piosenek skomponowanych przez Włodzimierza Nahornego do wierszy Wojciecha Młynarskiego. Najnowsze przedsięwzięcie Nahornego to wydany w listopadzie 2010 roku album „Chopin Genius Loci”, zawierający nagrane w Sekstecie utwory Chopina, Szymanowskiego, Maciejewskiego oraz lidera.

W styczniu 2011 r. Włodzimierz Nahorny otrzymał na Wawelu z rąk Prezydenta RP Bronisława Komorowskiego Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski. Od samego początku kariery, która trwa już całe półwiecze, tegoroczny laureat Złotego Fryderyka wzbudza powszechny szacunek, uznanie i sympatię.

1999-2010

Andrzej Kurylewicz

Laureat

Nagrody Złotego Fryderyka

2005

W kategorii

Muzyka Jazzowa

Antoni Wit

Laureat

Nagrody Złotego Fryderyka

2005

W kategorii

Muzyka Klasyczna

Czesław Niemen

Laureat

Nagrody Złotego Fryderyka

2002

W kategorii

Muzyka Rozrywkowa

Ewa Demarczyk

Laureatka

Nagrody Złotego Fryderyka

2010

W kategorii

Muzyka Rozrywkowa

Ewa Michnik

Laureatka

Nagrody Złotego Fryderyka

2008

W kategorii

Muzyka Klasyczna

Henryk Mikołaj Górecki

Laureat

Nagrody Złotego Fryderyka

2009

W kategorii

Muzyka Klasyczna

Irena Santor

Laureatka

Nagrody Złotego Fryderyka

2006

W kategorii

Muzyka Rozrywkowa

Jacek Kaczmarski

Laureat

Nagrody Złotego Fryderyka

2003

W kategorii

Muzyka Rozrywkowa

Jan „Ptaszyn” Wróblewski

Laureat

Nagrody Złotego Fryderyka

2006

W kategorii

Muzyka Jazzowa

Jerzy Połomski

Laureat

Nagrody Złotego Fryderyka

2009

W kategorii

Muzyka Rozrywkowa

Jerzy „Duduś” Matuszkiewicz

Laureat

Nagrody Złotego Fryderyka

2008

W kategorii

Muzyka Jazzowa

Krystian Zimerman

Laureat

Nagrody Złotego Fryderyka

1999

W kategorii

Muzyka Klasyczna

Krzysztof Penderecki

Laureat

Nagrody Złotego Fryderyka

2009

W kategorii

Muzyka Klasyczna

Marek Grechuta

Laureat

Nagrody Złotego Fryderyka

2001

W kategorii

Muzyka Rozrywkowa

Tadeusz Nalepa

Laureat

Nagrody Złotego Fryderyka

2003

W kategorii

Muzyka Rozrywkowa

Wojciech Karolak

Laureat

Nagrody Złotego Fryderyka

2010

W kategorii

Muzyka Jazzowa

Władysław Szpilman

Laureat

Nagrody Złotego Fryderyka

2000

W kategorii

Muzyka Klasyczna

Zbigniew Namysłowski

Laureat

Nagrody Złotego Fryderyka

2009

W kategorii

Muzyka Jazzowa