Wojciech Kilar

1768

classic

Wojciech Kilar | Muzyka poważna

Wybitny kompozytor, autor słynnych dzieł orkiestrowych (m.in. Krzesany –1974,Kościelec 1909 -1976, Orawa1986), wokalno-instrumentalnych (m.in. Exodus1981), koncertów fortepianowych, a także kompozycji muzyki sakralnej (m.in. Missa pro pace – 2000).

 Twórca muzyki filmowej, współpracujący z najwybitniejszymi reżyserami polskimi i zagranicznymi, m.in. Andrzejem Wajdą (Ziemia obiecana – 1974, Smuga Cienia – 1976, Kronika wypadków miłosnych – 1985, Pan Tadeusz – 1999, Zemsta – 2002), Krzysztofem Zanussim (Struktura kryształu – 1969, Bilans kwartalny – 1975, Barwy ochronne – 1976, Cwał – 1996, Brat naszego Boga – 1997, Życie jako śmiertelna choroba przenoszona drogą płciową – 2000, Suplement – 2001, Persona non grata – 2005), Markiem Piwowskim (Rejs – 1970) Krzysztofem Kieślowskim (Przypadek – 1981), Francisem Fordem Coppolą (Drakula – 1992)i Romanem Polańskim (Śmierć i dziewczyna – 1994, Dziewiąte Wrota – 1999, Pianista – 2002).

Urodził się 17 lipca 1932 roku we Lwowie. Zmuszony do opuszczenia rodzinnego miasta w 1944 roku, po krótkich okresach pobytu w Krośnie, Rzeszowie i Krakowie, osiadł na stałe w Katowicach. Studiował w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Katowicach grę na fortepianie i kompozycję w klasie Bolesława Woytowicza. Studia ukończył w 1955 roku, uzyskując dyplom z wyróżnieniem. W tym samym roku jego utwór Mała uwertura zdobył II nagrodę na Konkursie Utworów Symfonicznych na V Festiwalu Młodzieży w Warszawie. Ten sam utwór – jeszcze w konwencji neoklasycznej – został zaprezentowany w 1956 roku na pierwszym festiwalu muzyki współczesnej Warszawska Jesień.

Przez wiele lat Wojciech Kilar był prezesem Oddziału Związku Kompozytorów Polskich w Katowicach, a w latach 1979-1981 pełnił funkcję wiceprezesa w jego Zarządzie Głównym. Wchodził także w skład Komisji Repertuarowej Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Współczesnej „Warszawska Jesień”. W 1977 roku został członkiem-założycielem Towarzystwa im. Karola Szymanowskiego w Zakopanem i przez dwie kolejne kadencje był jego wiceprezesem. Jest również członkiem Związku Podhalan.

Za swoją działalność artystyczną otrzymał wiele nagród, m.in. Nagrodę Ministra Kultury i Sztuki (1967, 1975, 2003), Nagrodę Związku Kompozytorów Polskich (1975), Złote Berło Fundacji Kultury Polskiej (2000). W 1989 roku został wyróżniony Nagrodą Artystyczną Komitetu Kultury Niezależnej NSZZ „Solidarność”.

W 1999 roku otrzymał tytuł doktora honoris causa Uniwersytetu Opolskiego. Od tego roku jest także członkiem zwyczajnym Polskiej Akademii Umiejętności. W marcu 2007 r. otrzymał od Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie medal „Fides et Ratio”. W 2008 roku został odznaczony Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski. Wojciech Kilar jest także laureatem specjalnej, jubileuszowej nagrody Totus 2009, przyznawanej przez Fundację Konferencji Episkopatu Polski „Dzieło Nowego Tysiąclecia”.